تاريخ استعمال نام هاى رى
در پيش از اسلام نام رى در دو منبع متعلّق به يهود، در توبيت به صورت «راگس» (Rages) و در ژوديت «راگو» (Ragau)، و در اوستا «رغه» (Ragha)و در كتيبه بيستون (كتيبه اى از داريوش هخامنشى) «رگا» (Raga) ذكر شده است. نام رى در منابع يونانى «راگَوْ» (Rhagoe)، «راگا» (Rhaga)، «راگيا» (Rhageia)، در سريانى «Rai»، در ارمنى «Re»، در پهلوى «Rak»، «Rag»، «Ragh»، «Rai» و در زبان هاى اروپايى نيز بدان صورت كه در توبيت آمده ناميده اند. ۱
رى را سلوكيان «اورپا» (Europa) يا «اورپوس» و «اورپُس» (Europus)، (Europos) و اشكانيان «ارشكيه» (Arsakia)گفته اند. ۲
در عهد ساسانيان، به گفته ارباب مسالك و تواريخ آن را «رى «و «رى اردشير» و «رام اردشير» يا «ريشهر» و نيز «رام فيروز» مى ناميده اند. ۳
در منابع جغرافيايى عربى آمده است كه در دوران جاهليت رى را «أزارى» مى خواندند. ۴ از مشهورترين نام هاى دوران اسلامى اين شهر «رى» و «محمّديه» ۵ است. نويسندگان عرب آن را با الف و لام تعريف به صورت «الرَّىّ» مى نوشتند. ۶
1.رى باستان، ج ۱، ص ۶۷.
2.همان مأخذ، ص ۶۸؛ در كتاب تطبيق لغات جغرافيايى قديم و جديد ايران، ص ۵۸ نوشته است: پادشاهان اشكانى به شهر رى يا به قسمتى از اين شهر كه خودشان بنا كرده بودند «آرساكيا» مى گفتند.
3.همان مأخذ، ص ۶۸.
4.ر.ك: معجم البلدان، ياقوت حموى، ج ۳، ص ۱۱۸.
5.جغرافياى سرزمين هاى خلافت شرقى، لسترنج، ترجمه محمود عرفان، ص ۲۳۱.
6.همان مأخذ، ص ۲۳۱.