53
مناظره‌های آموزنده

دليلِ نبودن؟

امام عليه السلام : عين ايرادى كه به من دارى ، به خودت نيز وارد است ؛ چون مى‏گويى هر چيزى را كه حس درك نكند ، وجود ندارد .
طبيب : چه طور؟ نفهميدم!
امام عليه السلام : به من ايراد گرفتى كه ادّعاى من به وجود خدا بدون دليل است . اين ايراد ، به تو هم وارد است ؛ زيرا دليلى بر نبودن خدا ندارى .
بر فرض كه عقيده تو درست باشد (يعنى هر چيزى كه حس آن را درك نكند ، وجود ندارد) ، مگر تو سراسر جهان را جستجو كرده‏اى و خدا را نيافته‏اى كه مى‏گويى چون او را احساس نمى‏كنم ، وجود ندارد؟

طبيب : نه ؛ من چنين جستجويى نكرده‏ام .
امام عليه السلام : بنابراين ، چه مى‏دانى؟ شايد اين چيزى را كه عقل تو آن را انكار مى‏كند ، در بعضى از آن مواردى كه حواس تو آنها را درك نكرده و تو نسبت به آنها احاطه علمى ندارى ، وجود داشته باشد!
طبيب : نمى‏دانم! شايد در آن موارد ، مدبّرى وجود داشته باشد و شايد هم وجود نداشته باشد .۱

1.بر همين اساس ، اگوست كنت - كه يكى از پايه‏گذاران فلسفه حسّى در عصر اخير است - مى‏گويد : «چون ما از آغاز و انجام جهان بى‏خبريم ، نمى‏توانيم وجود يك موجود سابق يا لاحقى را انكار كنيم ، همچنان‏كه نمى‏توانيم آن را اثبات كنيم» و اين ، يكى از حساس‏ترين نقاط ضعف مكتب ماترياليست است كه از نظر علمى ، نمى‏تواند نبودن خدا را اثبات كند .


مناظره‌های آموزنده
52

غير محسوس ، وجود ندارد

طبيب : تو ؛ ولى عقيده تو به وجود خدا بر اساس ادّعا و ترديد است ، به خلاف عقيده من به نبودن خدا كه بر علم و يقين ، استوار است ؛ زيرا هر چيزى كه با حواس پنجگانه قابل درك نباشد ، وجود ندارد و خدا با هيچ يك از اين حواس ، قابل درك نيست .

غير محسوس بودن خدا دليل وجود اوست !

امام عليه السلام : تو ، چون با حواس پنجگانه نمى‏توانى خدا را درك كنى ، وجود او را انكار مى‏كنى ؛ ولى من ، چون با حواس پنجگانه نمى‏توانم خدا را درك كنم ، به وجود او اعتراف مى‏نمايم‏ .
طبيب : چه طور؟
امام عليه السلام : براى اين‏كه چيزى كه با حواس پنجگانه قابل درك باشد (مانند : اجسام ، رنگ‏ها و صداها) تغييرپذير و از بين رفتنى است و امكان ندارد كه آفريدگار نيز مانند آفريده ، قابل دگرگونى و زوال باشد .
طبيب : اين ، حرفى است ؛ ولى وجود خدا نمى‏شود ؛ چون من معتقدم كه تنها راه شناخت ، حس است و بدون حس ، امكان ندارد عقلْ چيزى را درك كند!

  • نام منبع :
    مناظره‌های آموزنده
    سایر پدیدآورندگان :
    غیوری، سید مجتبی
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1391
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 132392
صفحه از 162
پرینت  ارسال به