2 / 7

گريه از بيم خدا

۴۱.الأمالى للصدوق : حدّثنا عليّ بن أحمد ، قال : حدّثنا محمّد بن أبى عبد اللَّه الكوفي ، عن سهل بن زياد الآدميّ ، عن عبد العظيم بن عبد اللَّه الحسني ، عن عليّ بن محمّد بن عليّ بن موسى بن جعفر بن محمّد بن عليّ بن الحسين بن عليّ بن أبى طالب عليهم السلام ، قال :
لَمّا كَلَّمَ اللَّهُ‏عزّ وجلّ موسى‏ بنَ عِمرانَ عليه السلام ... قالَ : إلهى ! فَما جَزاءُ مَن دَمِعتَ عَيناهُ مِن خَشيَتِكَ ؟
قالَ : يا موسى‏ ! أقِى وَجهَهُ مِن حَرِّ النّارِ ، واُومِنُهُ يَومَ الفَزَعِ الأَكبَرِ .^۱

ترجمه‏

۰.حضرت عبد العظيم عليه السلام : امام هادى عليه السلام فرمود : «هنگامى كه خداوند با موسى بن عمران عليه السلام سخن مى‏گفت ، موسى گفت : خدايا ! پاداش كسى كه از خوف تو گريه كند، چيست ؟ فرمود : اى موسى ! چهره او را از آتش، نگهدارى خواهم كرد و او را از وحشت روز قيامت، ايمن خواهم ساخت» .

شرح‏

براى تبيين و تفسير مقصود از «بيم داشتن از خدا و گريستن از خوف او»، توجّه به اين نكات ، ضرورى است :
1 . خداوند متعال، زيبايى و جمال مطلق است . بنا بر اين، موجودى ترسناك نيست؛ بلكه به عكس، زيبا و دوست داشتنى است . آنچه ترسناك است، مقام عدل خداوند و مجازات او در برابر كارهاى زشت و نارواست . از اين رو، قرآن، بهشت جاويد را از آنِ كسانى مى‏داند كه از مقام پروردگار خود بترسند.^۲

حكيمانه آنها براى همه، ضرورى است.
3 . تأكيد بر خواندن حكمت الهى در آشكار و نهان، اشاره به اين معانى است:
يك. قاريان با اخلاص كتاب خدا، كسانى هستند كه به قرائت آشكار آن، اكتفا نمى‏كنند؛ بلكه در نهان نيز با آن سر و كار دارند. اكتفا به قرائت آشكار و امتناع از قرائت نهان، نشانه رياكارى و خودنمايى قارى است.
دو . قرائت آشكار كتاب خدا به دليل فرهنگ‏سازى عمومى و بهره‏گيرى همگانى، و قرائت نهان، به جهت بهره‏گيرى فردى از آموزه‏هاى آن، ضرورى است.
سه . قرائت آشكار، مقدّمه قرائت نهان و بهره‏گيرى عملى از كتاب خداست و كسى حقيقتاً كتاب خدا را تلاوت مى‏كند كه به آن عمل نمايد، چنان كه در قرآن آمده:
(الَّذِينَ ءَاتَيْنَهُمُ الْكِتَبَ يَتْلُونَهُ حَقَّ تِلَاوَتِهِ .^۱كسانى كه به آنها كتاب [آسمانى‏] داديم، آن را چنان كه حقّ تلاوت آن است، تلاوت مى‏كنند) .
در حديثى از پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله در تفسير «حقّ تلاوت» آمده كه : مقصود، آن است كه از آن (كتاب خدا)، چنان كه شايسته است، پيروى مى‏كنند.^۲