سخنى در باره حکمت تأکید بر زیارت امام حسین(ع) و تکرار آن

تأمّل در روایاتى که تأکید بر زیارت سید الشهدا علیه السلام و تکرار آن دارند ، نشان مى دهد که این عمل ، نه تنها داراى جنبه عبادى ، بلکه داراى اَبعاد عمیق سیاسى است .

پیام سیاسى زیارت امام حسین علیه السلام ، خود ، ایجاب کننده خُرافه زُدایى دائم از این حرکت فرهنگى ، با هدف زمینه سازى براى حاکمیت نظام اصیل اسلامى است (نکته اى که پیش از این ، تبیین گردید) .[۱]بدین سان ، پیام سیاسى زیارت آن امام علیه السلام ، بسى مهم تر و سازنده تر از پیام عبادى آن است .

در احادیث آمده است که زیارت سید الشهدا علیه السلام ، فریضه و بهترین عمل است و امامان اهل بیت ، فضائل و برکات فراوانى براى آن ذکر کرده اند[۲]و تحمّل هر گونه رنج و مشقّت را درراه زیارت ایشان ، روا شمرده اند .

همچنین ، احادیثى نقل شده اند که دلالت دارند بر این که اگر کسى مى تواند ، هر روز ایشان را زیارت کند ، و اگر نمى تواند ، هر جمعه ، و اگر نمى تواند ، هر هفته ، و اگر نمى تواند ، هر ماه ، و اگر نمى تواند ، هر چهار ماه ، و اگر نمى تواند ، هر شش ماه ، و اگر نمى تواند هر سال ، و اگر نمى تواند ، هر سه سال ، و اگر نمى تواند ، هر چهار سال ، و در نهایت ، هر چه بیشتر زیارت کند، بهتر است . روایاتى نیز ثواب زیارت ایشان را بیش از ثواب زیارت حج و عمره دانسته اند[۳]و در مورد ترک زیارت امام علیه السلام ، هشدار مى دهند و امتناع از زیارت ایشان را موجب نقص ایمان، کوتاه شدن عمر ، عاقّ اهل بیت علیهم السلام شدن و محرومیت از خیر بسیار مى دانند .[۴]

با نگاهى عمیق و همه جانبه به این احادیث ، در کنار احادیثى که شرط اصلى بهره گیرى از برکات زیارت امام حسین علیه السلام را معرفت به حقّ او دانسته اند ، به روشنى مى توان دریافت که این احادیث ، پیام سیاسى مهمّى براى پیروان و علاقه مندان اهل بیت علیهم السلام دارند ، و آن ، عبارت است از فرهنگ سازى و زمینه سازى براى تحقّق اهداف بلند عاشورا ؛ یعنى حاکمیت ارزش هاى اسلامى به رهبرىِ پیشواى مورد نظر خاندان رسالت .

بى تردید ، حضور انبوه زائران سید الشهدا علیه السلام در کنار مزار ملکوتى او ، اگر توأم با آگاهى و برنامه باشد و همه ساله افزایش یابد ،[۵]به تحقّق یافتن اهداف مطلوب اهل بیت علیهم السلام منتهى خواهد شد .

نکته جالب توجّه ، این که بر پایه برخى احادیث ، آنچه مطلوب است ، حضور براى زیارت سید الشهدا علیه السلام است ، نه اقامت در کربلا و متوطّن شدن در آن :

فَزُرهُ... وَ انصَرِف عَنهُ وَ لا تَتَّخِذهُ وَطَنا .[۶]او را زیارت کن... و از آن جا باز گرد و آن جا را وطن خود مگیر. در مورد اقامت در مکه نیز شمارى از فقها ، به دلایلى مانند حفظ احترام خانه خدا و تداوم شور و شوق زائر ـ که در برخى احادیث آمده ـ ، به کراهتِ اقامت و توطّن در آن ، فتوا داده اند .[۷]

این گونه روایات ، اگر از نظر سند هم اعتبار لازم را نداشته باشند ، از آن جا که منطبق با عقل و اعتبارند ، توجّه عملى به آنها ضرورى است ؛ زیرا اقامت دائم ، علاوه بر این که از شور و شوق و حضور قلب زائر مى کاهد و بدین سان ، تحقّق اهداف زیارت ، کم رنگ مى گردد ، مشکلات اقتصادى و اجتماعى فراوانى را به همراه خواهد داشت .

به سخن دیگر ، جمع میان اقامت دائم و حضور همگانىِ زائران از سراسر جهان در مکه یا حرم امام حسین علیه السلام ، عملاً امکان پذیر نیست و لازمه توصیه به حضور همگانى در این گونه اماکن ، مطلوب نبودن اقامتِ دائم است .