ابوالقاسم محمّد بن ابى حُذَيفة بن عتبه عبشمى ، نوه عتبة بن ربيعه (از سران مشركان) و پسر دايى معاويه بود .
پدر او در مكّه اسلام آورد و محمّد ، هنگامى كه پدر و مادرش به حبشه مهاجرت كرده بودند ، در آن جا به دنيا آمد و پس از شهادت پدرش در دامان عثمان ، نشو و نما كرد .
شگفتْ آن كه او به هنگام شورش مردم عليه عثمان ، يكى از مخالفان سرسخت عثمان گشت و اهالى مصر را بر عليه او شورانيد و ظاهرا در محاصره [ خانه ]عثمان و قتل او هم شركت داشت .
او از ياران امام على عليه السلام بود و پس از عزل فرماندار مصر ، حكومت آن جا را به دست گرفت تا آن كه امام عليه السلام قيس بن سعد را منصوب كرد .
هنگامى كه معاويه بر مصر مسلّط شد ، او دستگير و زندانى شد ؛ ولى توانست از زندان بگريزد ؛ امّا به دستور معاويه به شهادت رسيد .[۱]
[۱]در رجال الكشّي : ج ۱ ص ۲۸۸ ش ۲۱۶ آمده است : «او در زندان درگذشت» .
