بشارت هاى تورات و انجيل در مورد پيامبر خاتم(ص)
پرسش :
بشارت ها در مورد پیامبر اسلام(ص) كدام تورات و انجيل است؟
پاسخ :
نگاه اجمالى به آيات قرآن كريم كه در آنها از تورات و انجيل نام برده شده است نشان مى دهد كه قرآن به مصداق يكسانى در همه موارد اشاره نكرده است . بلكه كاربرد قرآن در مورد تورات و انجيل ، اعم از صحيح و غير صحيح است . به عبارت ديگر ، گاهى قرآن از تورات و انجيل همان چيزى را قصد مى كند كه به عنوان وحى و شريعت الهى ، به ترتيب بر حضرت موسى و حضرت عيسى عليهما السلام نازل شده ، كه خود قرآن كريم نيز تصديق كننده آنهاست و گاهى كتاب ها و نوشته هايى را قصد كرده است كه در عصر نزول قرآن، در دست يهوديان و مسيحيان بوده و آنها آن نوشته ها را با نام تورات و انجيل مى شناخته اند ؛ به طور مثال ، وقتى قرآن كريم در توصيف حضرت عيسى عليه السلام مى فرمايد ، ( وَءَاتَيْنَهُ الْإِنجِيلَ ؛ به او انجيل داديم)،[۱]انجيل واقعى را قصد كرده است ، در حالى كه وقتى خداوند مسيحيان را دعوت مى كند تا مطابق احكام و مقررات انجيل قضاوت كنند ،[۲]و يا اهل كتاب را فرا مى خواند تا به اقامه تورات و انجيلشان بپردازند،[۳]كتاب هايى را قصد كرده كه در اختيار يهوديان و مسيحيان بوده است و آنها آن كتاب ها را تورات و انجيل مى ناميده اند . بنا بر اين وقتى قرآن در آيه ۸۱ سوره آل عمران (مَكْتُوباً عِنْدَهُمْ) از وجود بشارت در تورات و انجيل سخن گفته همان تورات و انجيلى را مدّ نظر دارد كه در زمان نزول قرآن نزد يهوديان و مسيحيان موجود بوده است . به طور مسلم آنچه در آن زمان به عنوان تورات و انجيل شناخته مى شده ، تورات و انجيل واقعى نبوده است؛ بلكه مجموعه نوشته هايى را تورات و انجيل مى گفته اند كه كسانى غير از حضرت موسى و عيسى نوشته بودند .[۴]تورات و انجيل ، كتاب هاى يهودى و مسيحى بوده است كه نزد خودشان به عنوان تورات و انجيل شهرت داشته است . اما سؤال آن است كه آنها چه كتاب هايى بوده اند ؟ يهوديان از قرن ها قبل از ظهور پيامبر گرامى اسلام داراى مجموعه اى به نام كتاب مقدّس بوده اند كه مشتمل بر تورات و نوشته هاى ديگر بوده است كه بعدها مسيحيان آنها را «عهد عتيق»[۵]ناميدند و مسيحيان نيز مجموعه ديگرى از نوشته هاى اختصاصى خود را با نام «عهد جديد»[۶]به آن افزودند كه آن نيز مشتمل بر اناجيل و نوشته هاى ديگر بود . به احتمال بسيار زياد ، قرآن كريم در برخى آيات ، به مجموعه عهدين موجود در دست يهوديان و مسيحيانِ عصر نزول ، عنوان تورات و انجيل اطلاق كرده است . شواهدى نيز بر صحت اين احتمال وجود دارد ؛ يكى آن كه ، قرآن در موارد فراوانى يهوديان و مسيحيان را با عنوان «اهل كتاب» معرفى مى كند و آن از اين روست كه هم يهوديان و هم مسيحيان به مجموعه نوشته هاى مقدسشان كلمه «كتاب» اطلاق مى كرده اند . بنا بر اين وقتى قرآن از كتاب يهوديان به عنوان تورات، و از كتاب مسيحيان به عنوان انجيل ياد كرده است ، مجموعه كتب اختصاصى هر يك را قصد كرده كه همان عهد عتيق و عهد جديد است . دوم آن كه ، مسيحيان هم اكنون نيز در عرف خودشان به مجموعه عهد جديد عنوان انجيل اطلاق مى كنند . امروزه مجموعه «عهد جديد» در زبان هاى مختلف با عنوان «انجيل» منتشر شده است .[۷]شاهد ديگر آن كه ، روايات اسلامى، بشارت هاى تورات و انجيل در مورد پيامبر گرامى اسلام صلى اللَّه عليه و آله را به كتاب هايى نسبت مى دهد كه گرچه در مجموعه عهد عتيق و جديد هستند، اما در ضمن اسفار خمسه تورات و نيز اناجيل اربعه نيستند . با اين شواهد مى توان نتيجه گرفت كه بشارت هاى مورد اشاره قرآن كريم ، در مجموعه عهد قديم و عهد جديد يهوديان و مسيحيان موجود بوده است . از اين رو ما نيز مى توانيم بشارت هاى موجود در كليه كتاب هاى عهد قديم و جديد را به عنوان بشارت هاى تورات و انجيل معرفى كنيم .
نكته ديگر كه لازم است يادآورى شود اين است كه صرف نظر از برخى اختلاف نسخ و قرائات و نيز اختلاف در ترجمه ها ، مجموعه عهد عتيق و جديدِ امروزى تقريباً همان چيزى است كه در زمان نزول قرآن نيز مورد استفاده يهوديان و مسيحيان بوده است ؛ زيرا نسخه هايى از كتب عهدين در كتابخانه ها و موزه هاى جهان موجود است كه متن آن ، تا حدّ زيادى با متن عهدين امروزى مطابقت مى كند .[۸]بنا بر اين اگر بشارت هاى مربوط به پيامبر اسلام در تورات و انجيلِ زمان نزول قرآن موجود بوده است ، هم اكنون نيز ما بايد بتوانيم آنها را و يا بقايا و ردّپايى از آنها را در عهدين بيابيم .
[۴]اسپينوزا كه خود يك يهودى زاده است ، با توجه به شواهد و قراين خودِ توراتِ فعلى اثبات كرده است كه تورات ، صدها سال پس از مرگ حضرت موسى نوشته شده است . ر . ك : «مصنف واقعى اسفار خمسه» باروخ اسپينوزا ، ترجمه عليرضا آل بويه : هفت آسمان ، شماره ۱ ، ص ۷۹ - ۱۰۳ و نيز ر . ك : pA jAoط ,@WdM jn
ط ·½C nj ,@ع ½A o Spinoza, p. ۰۲۱ - ۲۳۱.
[۵]عهد عتيق مشتمل بر سه بخش اصلى است: بخش نخست ، تورات نام دارد كه خود شامل پنج كتاب به نام هاى پيدايش ، خروج ، لاويان ، اعداد و تثنيه است . يهوديان ، آن را همان كتابى مى دانند كه به حضرت موسى عليه السلام داده شده است . بخش دوم ، نبوئيم ، به معناى «پيامبران» است كه منظور از آن وحى هايى است كه خداوند بر پيامبران بنى اسرائيل ، بعد از موسى و قبل از عيسى نازل كرده است . كتاب هايى چون كتاب يوشع بن نون ، تواريخ ، پادشاهان ، سموئيل و اشعيا از اين دسته است . نبوئيم مشتمل بر ۲۱ كتاب است . بخش سوّم را كتوبيم گويند كه به معناى «نوشته ها» است . منظور از آن ، نوشته هاى انبياى بنى اسرائيل است كه محتوى پيام هاى آنها و قوم بنى اسرائيل خطاب به خداوند است . كتاب هايى چون مزامير ، جامعه ، امثال و غزل غزل ها از اين نوع است . كتوبيم مشتمل بر ۱۳ كتاب است . مسيحيان پروتستان ، عيناً همين كتاب ها را در عهد عتيق خود پذيرفته اند . كاتوليك ها چند كتاب ديگر از كتب پيامبران پيش از حضرت عيسى را كه يهوديان آنها را معتبر نمى دانند نيز در عهد عتيق خود آورده اند .
[۶]عهد جديد مشتمل بر ۲۷ كتاب است كه در اواخر قرن دوم ميلادى از ميان نوشته هاى مسيحى توسط آباى كليسا انتخاب شده است . اين نوشته ها مشتمل بر چهار نوع است : اوّل ، اناجيل كه حاوى زندگى نامه و پاره اى از افعال و اقوال حضرت عيسى عليه السلام است . اين اناجيل عبارت اند از متى ، مرقس ، لوقا و يوحنا . بخش دوم مشتمل بر اعمال رسولان است كه تنها يك كتاب نوشته لوقا در اين بخش انتخاب شده است . بخش سوم را نامه هاى رسولان گويند كه شامل ۲۱ نامه از رسولان حضرت عيسى است كه طىّ آن به مسيحيان عصر خويش پيام داده اند كه بيشتر اين نوشته ها مربوط به پولس رسول است كه بعد از عروج حضرت عيسى به آسمان ، به ايشان ايمان آورده است . بخش چهارم ، بخش مكاشفه است كه در اين بخش نيز تنها يك كتاب به نام مكاشفه يوحنا انتخاب شده است . اين كتاب داراى ادبيات رمزى است .
[۷]به عنوان نمونه مى توان اين موارد را نام برد : انجيل عيسى مسيح ، كتاب عهد جديد ، چاپ انگلستان ، ۱۹۹۷ ؛ انجيل شريف ، انتشارات كتاب مقدس ، چاپ اول ، ۱۹۷۶ ؛ عهد جديد يعنى انجيل مقدس خداوند و نجات دهنده ما عيسى مسيح ، بى تا ، بى جا ؛ الانجيل (ترجمه عربى عهد جديد) ، ۱۹۸۲ .
[۸]ر. ك : تاريخ كليساى قديم : ص ۷۷ ؛ باستان شناسى كتاب مقدس : ص ۱۱۶ .
بخش پاسخ گویی پایگاه حدیث نت
