پيشينه عرض دين و حديث - صفحه 236

رو رهايش ساختند تا مرد. پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود: اگر (گوشتى نداشت و ) نمى توانستند از گوشتش استفاده كنند، حداقل آن را ذبح مى كردند و از پوستش استفاده مى كردند. ۱
ـ الفرار من الطاعون كالفرار من الزحف: ابان احمر مى گويد: يكى از اصحاب ما از امام كاظم عليه السلام پرسيد كه اگر در سرزمينى بيمارى طاعون آمد، جايز است از آنجا نقل مكان كنم؟ حضرت فرمود:آرى. اوآن گاه نقل مكان از روستاوخانه را هم پرسيد وامام آن را جايزشمرد.
من گفتم: ما از رسول خدا روايت مى كنيم كه «فرار از طاعون همانند فرار از جنگ است (و جايز نيست). امام كاظم عليه السلام فرمود: رسول اللّه اين سخن را درباره گروهى فرمود كه در مرزهاى سرزمينهاى اسلامى در مقابل دشمن قرار داشتند. در اين هنگام بيمارى طاعون آمد، آنان نيز مرزها را رها و از آنجا فرار كردند. آن گاه رسول اللّه صلى الله عليه و آله اين سخن را درباره آنها فرمود. ۲
ـ از امام على عليه السلام درباره اين سخن پيامبر صلى الله عليه و آله سؤال شد كه فرموده است: موهاى سفيد خود را (رنگ كنيد و ) تغيير دهيد و خود را شبيه يهود نكنيد. امام فرمود: اين سخن را پيامبر زمانى فرمود كه پيروان اسلام كم بودند؛ اما اكنون كه اسلام توسعه يافته و مستحكم شده است، هر كس مختار است (كه خضاب كند يا نكند). ۳

4. فهم مراد

عدم فهم مراد حديث گاه به دليل ناآشنايى با الفاظ و معناى صحيح آن بود و گاه كنايى و استعارى بودن الفاظ مانع فهم صحيح مراد مى شد؛ از جمله اين موارد است:

1.كافى، ج ۳، ص ۳۹۸، ح ۶.

2.معانى الاخبار، ص ۲۵۴.

3.نهج البلاغه، حكمت ۱۷. ظاهرا اشاره امام على عليه السلام به دستور جنگى پيامبر است كه امر به خضاب مى كردند تا مشركين آنان را جوان بپندارند و ضعف آنان پوشيده بماند. خضاب نكردن امام على عليه السلام در مورد ديگرى هم مورد سؤال واقع شده است. نهج البلاغه، حكمت ۴۷۳.

صفحه از 244