آشپزى و تهيه غذا در خانه حضرت فاطمه(س)

پرسش :

آشپزى و تهيه غذا در خانه حضرت فاطمه(س) چگونه بوده است؟



پاسخ :

يکى از کارهايى که حضرت فاطمه عليهاالسلام به عهده گرفت، تهيه نان در خانه بود. اين به معناى آرد کردن گندم ذخيره شده در انبار خانه با يک دستاس کوچک خانگى بود. دستاسى که نه با نيروى باد و آب، که با نيروى دست مى چرخيد. گندم را ميان دو سنگ حلقه اى و گرد مى ريختند و يکى از سنگ ها را چندان مى چرخاندند تا گندم را خرد و آرد کند. کارى طاقت فرسا که تاول هايى نمايان بر دست هاى فاطمه مى نشاند و امام على عليه السلام و پيامبر اکرم صلى الله عليه و آله را به هنگام حضورشان در خانه و کنار حضرت فاطمه عليهاالسلام ، به کمک او کشاند[۱]. حضرت فاطمه عليهاالسلام اين آرد را با آب و ديگر مواد لازم، مخلوط و خمير مى کرد.[۲]سپس آن را به قطعه هاى کوچکى تقسيم کرده و ورز مى دادند و پس از گستردن بر روى چوب يا پارچه اى ضخيم، آن را به ديواره تنور مى زد. در واقع، حضرت فاطمه عليهاالسلام کار يک نانوا را در خانه خود انجام مى داد. مسلّم اين تنها غذايى نبوده است که حضرت فاطمه عليهاالسلام براى شوى و فرزندان خردسالش تهيه مى کرده است. گزارش کمک امام على عليه السلام به حضرت فاطمه عليهاالسلام در پاک کردن عدس[۳]و صدر روايتى که زمينه تشريع تسبيحات حضرت فاطمه عليهاالسلام را بيان کرده،[۴]براى اثبات اين امر کافى است. روشن است که پختن غذا، نيازمند فعاليت هاى متعددى است که از افروختن آتش تا شستشوى ظرفها را در بر مى گيرد.

شايان گفتن است که آشپزى و طبخ غذا، وظيفه حقوقى زن و از جمله حضرت فاطمه عليهاالسلام نبود، اما از کارهاى درون خانه به شمار مى آمد و اين به معناى التزام به انجام آن بود. اين تعهد شايسته بر پايه توافق اوليه و تقسيم کارى بود که در آغاز زندگى مشترکشان با امام على عليه السلام و به راهنمايى پيامبر اکرم صلى الله عليه و آله صورت گرفت و حضرت فاطمه آن را شادمانه پذيرفته بود.[۵]حضرت فاطمه عليهاالسلام حتى در سال هاى پايانى زندگى که خدمتکار وفادارى به نام فضّه داشت، بخشى از کارها را خود انجام مى داد تا فضّه نيز به ديگر کارهايش، از جمله عبادت، برسد. امرى که نشان دهنده و تأييد کننده فراوانى کارهاى خانه در آن روزگار است.[۶]


[۱]. ر . ك : ص ۲۵۷ ح ۱۸۵ .

[۲]. ر . ك : ص ۲۵۵ هميارى .

[۳]. ر . ك : جامع الأخبار : ص ۱۰۲ و بحار الأنوار : ج ۱۰۴ ص ۱۳۲ .

[۴]. ر . ك : ص ۲۸۱ ح ۲۰۲ .

[۵]. ر . ك : ص ۲۵۵ ح ۱۸۰ .

[۶]. ر . ك : ص ۲۸۵ تقسيم كار با خدمتكار .



بخش پاسخ گویی پایگاه حدیث نت