سران منحرفان در عصر امام رضا(ع)

فتنه انگیزان واقفیّه تنی چند از کارگزاران امام کاظم(ع) بودند. آنان که در شهرهای مختلف حضور داشتند خزانه داران اموالى بودند كه شیعیان به عنوان خمس یا هدیه برای امام هفتم(ع) ارسال می کردند.

سه نفر در این ماجرا، عروسک گردانان اصلی بودند: علی بن أبى حمزه بطائنى، زیاد بن مروان قندى، و عثمان بن عیسى رواسى.

از طرف حکومت، امام کاظم(ع) متهم بود که از اطراف بلاد اسلامی برای ایشان پول فرستاده می شود تا ایشان سپاهی را تجهیز و علیه نظام عباسی قیام کند. از این رو تمام کارهای مالی حضرت به شدت از ناحیه جاسوسان رصد می شد. سیره امامان این گونه بود که اموال دریافتی را بین فقرا و نیازمندان تقسیم می کردند. اما جو منفی به وجود آمده سبب شد تا امام اموال را به صورت مستقیم دریافت نکند و از تقسیم آن نیز خودداری کند. وکیلان متعدد امام که به عنوان کارگزار ایشان در شهرها حضور داشتند وظیفه دریافت اموال را عهده دار بودند. آنان پس از امامت امام رضا(ع) اموال را به ایشان بازگرداندند. اما سه نفر یادشده مبالغ هنگفتی در اختیار داشتند و از بازگرداندن آن اموال به امام رضا(ع) خودداری کردند. نزد ابى حمزه بطائنى سى هزار دینار، و نزد زیاد بن مروان قندى هفتاد هزار دینار، و نزد عثمان بن عیسى رواسى سى هزار دینار و شش كنیزک بود.

دنیادوستی و مقام پرستی سبب شد که آنها از تسلیم این اموال به فرزند امام کاظم(ع) و جانشین ایشان سر باز زنند.

وقتی امام رضا(ع) به عثمان بن عیسی در مصر نامه نوشت و از او خواست تا اموال را بیاورد، در پاسخ نوشت پدرت نمرده است، پدر تو زنده و پاینده است، و هر كس بگوید مرده، یاوه گفته است .

آنان با این شیوه مردم را فریب می دادند و اموال بسیاری را گرد می آوردند.[۱]