اعتبار روايات « الكافي » - صفحه 399

روايات مُرسَل ، حجّيت مى يابند ؛ چرا كه وثوق آفرين است و گاه مُرسَلِ بعضى بر مسندِ عدّه اى برترى مى يابد.
بر مبناى حجّيت خبر موثوق به، روايات مُستفيض و رواياتى كه در «كتب اربعه» ، مكرّر آمده اند ، با قرائنى از اين دست ، اعتبار مى يابند و روايات ضعيفى كه اصحاب بدان عمل كرده اند ، اعتبار مى يابند و گاه بر روايات صحيح، مقدّم مى شوند. بر مبناى حجّيت خبر موثوق به، روايات صحيحى كه موردِ عمل اصحاب نيستند، از حجّيت ساقط مى شوند.
بر مبناى حجّيت خبر موثوق به، روايتى كه مفادش مطابق با روايات ديگر است، حجّيت مى يابد.

گفتار بزرگان شيعه

استاد كُل، وحيد بهبهانى، در الفوائد الحائرية، در باره حجّيت خبر واحدِ ضعيفِ مُنجَبر مى نويسد :
همه قائلان به حجّيت خبر واحد، چه متقدّمان و چه متأخّران، همه بر حجّيت خبر ضعيفى كه با شهرت و مانند آن جبر شده است، اتّفاق دارند؛ بلكه استناد و اعتماد آنان به اخبار ضعاف، چند برابر استنادشان به اخبار صحيح و بلكه خبر ضعيفى كه جبر شده، بوده است و نزد قدما، صحيح محسوب مى شود، بى آن كه تفاوتى با خبرِ صحيح، داشته باشد. نزاعى در اصطلاح نداريم، جز اين كه اصطلاح متأخّران، سودمندتر است؛ زيرا در سايه آن، قواعدى به دست مى آيد، به اين شكل كه هر خبر عادلى، حجّت است، مگر اين كه مانعى در برابرش قرار گيرد و خبر غيرِ عادل، بر عكسِ خبر عادل است (يعنى حجّت نيست، مگر اين كه مانعى در مقابل داشته باشد) و خبر موثّق، نزد كسانى كه آن را همچون اخبار صحيح مى دانند، صحيح است، و نزد آنان كه آن را چون اخبار ضعيف مى دانند، ضعيف است. همين گونه است وضعيت در اخبار حِسان؛ ولى همه اتّفاق دارند كه خبرِ جبر شده، حجّت

صفحه از 438