297
مَنهَجُ اليقين

[ اجتناب از محارم الهى ]

وَ إيَّاكُمْ أنْ تَشْرَهَ أنْفُسُكُمْ إلَى شَىْ ءٍ مِمَّا حَرَّمَ اللّه ُ عَلَيْكُمْ ؛ فَإنَّهُ مَنِ انْتَهَكَ مَا حَرَّمَ اللّه ُ عَلَيْهِ ههُنَا فِى الدُّنْيَا حَالَ اللّه ُ بَيْنَهُ وَ بيْنَ الْجَنَّةِ وَ نَعِيمِهَا وَ لَذَّتِهَا وَ كَرَامَتِهَا الْقَائِمَةِ الدَّائِمَةِ لاِ?ْلِ الْجَنَّةِ أَبَدَ الآْبِدِينَ .
وَ اعْلَمُوا أَنَّهُ بِئْسَ الْحَظُّ الْخَطَرُ لِمَنْ خَاطَرَ اللّه َ بِتَرْكِ طَاعَةِ اللّه َ وَ رُكُوبِ مَعْصِيَتِهِ ، فَاخْتَارَ أنْ يَنْتَهِكَ مَحَارِمَ اللّه َ فِى لَذَّاتِ دُنْيَا مُنْقَطِعَةٍ زَائِلَةٍ عَنْ أهْلِهَا عَلَى خُلُودِ نَعِيمٍ فِى الْجَنَّةِ وَ لَذَّاتِهَا وَ كَرَامَةِ أهْلِهَا ؛ وَيْلٌ لِاُولَئِكَ ، مَا أخْيَبَ حَظَّهُمْ وَ أخْسَرَ كَرَّتَهُمْ۱وَ أَسْوَءَ حَالَهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ يَوْمَ الْقِيامَةِ ؛ اسْتَجِيرُوا اللّه َ أنْ يُجِيرَكُمْ فِى مِثَالِهِمْ أبَدا وَ أنْ يَبْتَلِيَكُم بِمَا ابْتَلَاهُمْ بِهِ ، وَ لا قُوَّةَ لَنَا وَ لَكُم إلَا بِهِ .

و پرهيز نماييد و احتراز كنيد از آن كه غلبه كند حرص و خواهش شما به چيزى از آنها كه خداى تعالى بر شما حرام كرده ؛ زيرا كسى كه مى دَرَد پرده نهى الهى را در مرتكب شدن آنچه خداى تعالى۲بر او حرام كرده در اين دنيا ، خداى تعالى ، بهشت را از او محجوب مى سازد و او را محروم مى گرداند از نعمت و لذّت و كرامت بهشت كه از براى بهشتيان ، هميشه برجا و دائمى است. و بدانيد كه بد نصيبى است آنچه به دست آورده آن كسى كه در مقام بُردن و باختن ، طاعت الهى را ترك كرده و مرتكبِ معصيت شده و اختيارِ اين معنى كرده۳كه از براى لذّت دنيايى كه منقطع و زايل مى شود ، از آنها كه اهل اويند ، دست داشته ، از نعمت مخلّد بهشت و از لذّت و كرامت كه از براى اهل بهشت ، مهيّاست. واى بر اين جماعت ! چه محرومى است كه نصيب ايشان شده ، و چه زيان كارى و نقصان است كه با آن از سفر تجارت خود ، باز گشته اند يا رجوع ايشان به بدن ها يا صحراى قيامت يا آن زيان و خسران خواهد بود ، و چه بسيار بد خواهد بود حال ايشان نزد پروردگار ايشان در روز قيامت. پناه گيريد به خداى ـ عزَّ و جلَّ ـ هميشه از آن كه شما را بر طريقه ايشان به راه بَرَد ، و از آن كه شما را مبتلا سازد به آنچه ايشان را به آن ، مبتلا ساخته. و توانايى نيست ما را و شما را بر طاعت الهى يا بر هيچ امرى ، مگر به توفيق و مددكارى الهى.
و در اين كلام شريف ، اشاره به سه چيز واقع شده : يكى ، قبحِ معصيت و مخالفت الهى و بدىِ حال و زيان كارى اصحاب معاصى. ديگر ، انقطاع و زوال دنيا و خوارى و بى قدرى آن در برابر لذّت ها و نعمت ها كه خداى تعالى از براى بندگان خاصّ ۴ و دوستان خود ، مهيّا فرموده. ديگر ، علوّ شأن و رفعت قدر جنّت كه جلوه گاه عطاياى الهى و مائده كرامت و لذّات نامتناهى است .
و در هر يك از اين معانى ، احاديث بسيار وارد ۵ شده و در اين مقام ، به قليلى اكتفا مى شود.

1.. ب : «كَرَبتهم» .

2.. الف : - «بر شما حرام كرده؛ زيرا كسى كه مى دَرَد پرده نهى الهى را در مرتكب شدن آنچه خداى تعالى» .

3.. ج : - «كرده» .

4.. ب : «خواص» .

5.. ب : «واقع» .


مَنهَجُ اليقين
296

[ بهترين دعاها ]

و بدان كه بهترين دعاها بعد از صلوات بر حضرت پيغمبر صلى الله عليه و آله و بر آل اطهار عليهم السلام استغفار است ، و وارد شده كه : كسى كه روزى صد مرتبه استغفار كند ، خداى تعالى ، هفتصد گناه او را مى آمرزد ۱ و موجب زيادتى مال و فرزندان مى شود . ۲
و كلينى رحمه الله از حضرت امام جعفر صادق عليه السلام روايت كرده كه : حضرت پيغمبر صلى الله عليه و آله هر روز ، هفتاد مرتبه استغفار و توبه مى فرمود. راوى پرسيد كه : چه مى گفت؟ فرمود كه : مى فرمود : «أسْتَغْفِرُ اللّه َ وَ أتُوبُ إلَيْهِ» ؟ حضرت فرمود كه : «أسْتَغْفِرُ اللّه َ» ، «أسْتَغْفِرُ اللّه ۳ » را هفتاد مرتبه مى فرمود . ۴
ديگر ، [ گفتن ] «أتُوبُ إلَى اللّه ِ» ، «أتُوبُ إلَى ۵ اللّه ِ» ، هفتاد مرتبه .
ديگر ، از جمله دعاها كه امر به مداومت بر آن واقع شده ، استخاره است ؛ يعنى طلب خير از خداى ـ عزَّ و جلَّ ـ در عافيت ، و بهتر آن است كه بگويد : «أسْتَخِيرُ اللّه َ بِرَحْمَتِهِ خِيَرَةً فِى عافِيَةٍ» . ۶
ديگر از جمله دعاها كه فضل و ثواب بسيار دارد ، طلب مغفرت از براى مؤمنين و مؤمنات است .
و ابن بابويه رضى الله عنه در ثواب الأعمال ، از حضرت امام جعفر صادق عليه السلام روايت كرده كه فرمود : كسى كه هر روز ، بيست و پنج مرتبه بگويد : «اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤمِنَاتِ وَالْمُسْلِمِينَ وَالْمُسْلِماتِ» ، خداى تعالى ، به عدد هر مؤمنى كه رفته و هر مؤمنى كه مى آيد ، حسنه اى در نامه عمل او مى نويسد و سيّئه اى محو مى فرمايد و درجه اى بلند مى گرداند . ۷
و چون اين مختصر ، گنجايش تفصيل ادعيه [ را ] ندارد ، در اين مقام به همين قدر ، اختصار مى شود و صحيفه كامله ، جامع مطالب دنيوى و اخروى ، و موجب سعادت سرمدى است. مداومت بر آن را به قدر مقدور ، ترك نبايد نمود ۸ و توفيق اين سعادت را [ بايد ] از عطاياى عظيمه الهى دانست .

1.. الكافى ، ج ۲ ، ص ۴۳۹ ، ح ۱۰ .

2.. همان ، ج ۶ ، ص ۸ ، ح ۲ تا ۵ .

3.. ب : - «أستغفر اللّه » .

4.. الكافى ، ج ۲ ، ص ۵۰۴ و ۵۰۵ ، ح ۵ .

5.. ب : - «أتوب إلى اللّه » .

6.. الكافى ، ج ۳ ، ص ۴۷۰ و ۴۷۱ ، ح ۳ ؛ المقنعة ، مفيد ، ص ۲۱۹ ؛ مصباح المتهجّد ، ص ۵۳۵ ، ح ۲۰ .

7.. ثواب الأعمال ، ص ۱۶۱ .

8.. ب : «كرد» .

  • نام منبع :
    مَنهَجُ اليقين
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1388
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 284521
صفحه از 527
پرینت  ارسال به