[ پرهيز از دشنام دادن مخالفان ]

وَ أحْسِنُوا إلَى أنْفُسِكُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ ؛«إِنْ أَحْسَنتُمْ أَحْسَنتُمْ لِأَنفُسِكُمْ وَ إِنْ أَسَأْتُمْ فَلَهَا»^۱.
وَ جامِلُوا النَّاسَ وَ لا تَحْمِلُوهُمْ عَلَى رِقَابِكُمْ ، تَجْمَعُوا مَعَ ذَلِكَ طَاعَةَ اللّه ِ رَبِّكُمْ .
وَ إيّاكُمْ وَ سَبَّ أعْدَاءِ اللّه ِ حَيْثُ يَسْمَعونَكُمْ ؛ فَيَسُبُّوا اللّه َ عَدْوا بِغَيْرِ عِلْمٍ ، وَ قَدْ يَنْبَغِى لَكُمْ أنْ تَعْلَمُوا حَدَّ سَبِّهِمْ للّه ِ كَيْفَ هُوَ ؟ أنَّهُ مَنْ سَبَّ أوْلِيَاءَ اللّه فَقَدِ انْتَهَكَ سَبَّ اللّه ِ ، وَ مَنْ أظْلَمُ عِنْدَ اللّه ِ مِمَّنِ اسْتَسَبَّ للّه ِ وَ لأوْلِيَائِهِ؟! فَمَهْلاً مَهْلاً فَاتَّبِعُوا أمْرَ اللّه ِ ، وَ لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ إلّا بِاللّه ِ .
و احسان و نيكويى به خود بكنيد تا توانيد ( ، يعنى با شيعيان دوستان و اقارب ، كه لفظ «أنْفُس» ، عبارت از ايشان است ، نيكى كنيد ) ؛ زيرا كه احسانى كه به ايشان كنيد ، به خود كرده ايد از اين جهت كه از كَرَم الهى ، اِضعاف نيكى اى كه كرده ايد ، ثواب مى يابيد ( و ممكن است كه مراد از لفظ «أنْفُس» كه در اوّلِ كلام واقع شده نيز ، معنى ظاهرش باشد و مراد از احسان خود ، اطاعت اوامر و نواهى الهى باشد ؛ يعنى : تا توانيد ، اطاعت و بندگى به جا آوريد ؛ زيرا كه فايده خوبىِ شما و اعمال حَسَنه اى كه به جا آوريد ، به شما مى رسد ، نه به ديگرى) . و وبال و عذاب سيّئات و اعمال قبيحه شما ، به شما راجع مى شود ، نه به ديگرى . (و شايد كه معنى اوّل ، ظاهرتر باشد و مراد به لفظ «ناس» كه فرموده : «وَ جامِلُوا النَّاس» ، مخالفان اند . و مجامله ، عبارت از مدارات و خوش سلوكىِ ظاهر است ، و احسان كه نسبت به شيعيان امر شده ، نيكويىِ ظاهرى و باطنى ؛ يعنى : ) با شيعيان ، به ظاهر و باطن ، خوبى كنيد و با مخالفان ، مراعاتِ ظاهر را ترك مكنيد و ايشان را بر گردن خود ، سوار مكنيد و امر الهى را هم در باب تقيّه ، اطاعت كرده خواهيد بود^۲. (و احتراز و دورى كنيد از دشنام دادن و طعن نمودن ايشان در جايى كه ايشان بشنوند ، بلكه در ميان خود پنهان كنيد) ؛
زيرا كه وقتى كه شما ، ايشان را سبّ مى كنيد ، سبّ خداى ـ عزَّ و جلَّ ـ مى كنند از روى ظلم ، به سبب جهل و نادانى . و سزاوار است شما را كه بدانيد معنى سبّ ايشان مر خداى ـ عزَّ و جلَّ ـ را كه آن ، چگونه است ، به درستى كه كسى كه سَب مى كنددوستان و مقرّبان الهى را ، هتكِ حرمت الهى كرده و به منزله آن است كه خداى ـ عزَّ و جلَّ ـ را سَب كرده باشد.
و كدام ظلم از اين ظاهرتر و قبيح تر است كه كسى ، باعث سبّ خداى ـ عزَّ و جلَّ ـ ودوستان او شود ؟ پس البته ترك كنيد يا تأخير نماييد تا ظهور قائم عليه السلام ، و متابعت و پيروى كنيد فرمان خداى ـ عزَّ و جلَّ ـ را ( در نهى از سبّ دشمنان يا در جميعِ اوامر و نواهى و گرديدن از حال معصيت ) . و قوّت بر طاعت نيست ، مگر به معاونت و توفيق الهى .