احصا و بررسی روش‌های تعمیق سلامت معنوی از دیدگاه امام علی(ع)

نشریه : پژوهشنامه نهج البلاغه

نویسنده : پديدآورنده : سلمان رضوان خواه
پديدآورنده : اکبر صالحی

چکیده :

یکی از راه‌های رسیدن جوامع به مفهوم اصلی سلامت، برخورداری از سلامت معنوی است. سلامت معنوی قادر است فرد را در برابر بسیاری از بیماری‌ها و مشکلات روانی مصون نگه داشته و امنیت و آرامش روحی و روانی را به وی اعطا کند و در نهایت جامعه را سالم نگه دارد. سلامت معنوی ناشی از اعتقادات و ارتباط انسان با خالق خود است؛ لذا می‌توان گفت، مفهوم سلامت معنوی، شناخت خالق، دوست داشتن او و تلاش برای دست یافتن به مقام قرب اوست. هدف مقالۀ حاضر ارائۀ روش‌هایی برای تعمیق سلامت معنوی در افراد، از دیدگاه امام علی(ع) است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و از نوع تحلیل محتوای کیفی و قیاس نظری­ است. ابزار پژوهش فیش‌برداری بوده و پس از جمع‌آوری داده‌ها، نتایج به شیوة کیفی تحلیل گردید. یافته ­ها نشان می‌دهد که سخنان امام علی(ع) دارای ظرفیت‌هایی برای احصاء روش‌های تعمیق سلامت معنوی در دو بعد عمودی و افقی بوده که مطابق با طرح طبقه‌بندی بوی وین به‌عنوان یک رویکرد مدنظر در این مقاله، می‌تواند قابلیت­ هایی را برای احصاء این روش ­ها در این دو بعد فراهم کند. نتایج به ­دست آمده در هر دو بعد عمودی و افقی سلامت معنوی از منظر امام(ع) منجر به پنج روش و یک الگوی مفهومی گردید که برخی از روش­ های احصاء شده عبارت‌اند از: روش دعوت به ایمان، توصیه به خوف و رجا، خویشتن‌داری، عفو و گذشت و پرهیز از دنیاپرستی.