457
گزيده دانشنامه امام حسين عليه السلام

تا شهادت امام حسين عليه السلام ، در زندان بود .
گفتنى است كه جدا از همه عوامل ، تنها بازداشت عنصرى مؤثّر مانند مختار ، در كنار عقب نشينى سليمان بن صُرَد ، كافى بود كه نهضت كوفه را با مشكل جدّى ، بلكه با شكست ، مواجه سازد .

6 . اِعمال خشونت

سياست خشونت و كشتن ، يكى ديگر از ابزارهاى ابن زياد براى سركوب نهضت كوفه بود . در اين باره ، گزارش شده :
ابن زياد ، وقتى وارد قصر شد و شب را به صبح رساند ، مردم را گرد آورد و سخن تند و تهديدآميز گفت و كشت و ترور كرد و خون ريخت و پرده درى نمود . ۱
در گزارشى ديگر مى خوانيم :
گروهى از كوفيان را نگه داشت و فى المجلس ، آنها را كشت . ۲
هانى بن عروه ، يكى از سران هوادار امام عليه السلام بود كه توسّط ابن زياد ، دستگير شد و پس از آزار و شكنجه فراوان ، به شهادت رسيد .

7 . سوء استفاده از چهره هاى پرنفوذ مذهبى و اجتماعى

در كنار ساير عوامل سركوب نهضت مردم كوفه ، يكى از خطرناك ترين سياست هاى
ابن زياد ، سوء استفاده از چهره هاى مذهبى و مورد اعتماد مردم ، مانند شُرَيح قاضى بود . پس از بازداشت هانى بن عروه ، افراد قبيله مَذحِج ، براى آزادساختن او ، قصر دار الإماره را احاطه كردند . ابن زياد ، احساس خطر كرد و به شُرَيح قاضى ، دستور داد :
برو و هانى را ببين و به مردم بگو كه او ، زنده است .

1.مطالب السؤول : ص ۷۴ ، كشف الغمّة : ج ۲ ص ۲۵۵ .

2.الفصول المهمّة : ص ۱۸۳ .


گزيده دانشنامه امام حسين عليه السلام
456

امير مؤمنان [يزيد] ، مرا بر شهر شما گمارده و فَيْئتان را تقسيم كرده و دستور داده به ستم ديدگان شما ، خدمت كنم و بر گوش به فرمان ها و مطيعان شما ، احسان نمايم و بر نافرمانان و مشكوك ها ، سخت بگيرم . من در به انجام رساندن فرمان او ، تا پايان خواهم ايستاد و نسبت به فرمانبرانِ شما ، همانند پدرى مهربانم و بر مخالفان ، همانند زهر كشنده ام . پس هر كسى تنها براى حفظ خود بكوشد . ۱

4 . تطميع سران قبايل

اقدام ديگر ابن زياد براى سركوب كردن نهضت كوفه ، دادن رشوه هاى كلان به سران قبايل و اشراف كوفه بود . اين اقدام ، با توجّه به نظام قبيله اىِ كوفه ، براى خاموش كردن آتش انقلاب ، فوق العاده مؤثّر بود . در اين باره ، مُجمّع بن عبد اللّه عائِذى (يكى از كسانى كه گزارش حوادث كوفه را در راه به امام عليه السلام داد) ، به ايشان چنين گفت :
اشراف ، رشوه و فسادشان بسيار شده و كيسه هايشان ، پُر گرديده و دوستى شان ، به سويى ديگر جلب شده و خيرخواهى شان ، خالصانه براى اوست و بر ضدّ تو ، يك دست شده اند ؛ امّا ديگر مردمان ، هنوز دل هايشان با توست و فردا ، شمشيرهايشان بر ضدّ تو ، آخته است . ۲

5 . بازداشت شمارى از هواداران برجسته امام عليه السلام

يكى ديگر از اقدامات ابن زياد ، بازداشت كردن موقّت جمعى از بزرگان هوادار امام عليه السلام بود . طبرى ، در اين باره مى نويسد :
وى ، ديگر بزرگان [كوفه] را به خاطر ترس و دلهره اى كه از آنها داشت ، در نزد خود بازداشت كرد ؛ زيرا همراهانش اندك بودند . ۳
از جمله كسانى كه توسّط ابن زياد بازداشت شد ، مختار بن ابى عُبَيده ثقفى بود كه

1.تاريخ الطبرى : ج ۵ ص ۳۵۸ .

2.تاريخ الطبرى : ج ۵ ص ۴۰۵ .

3.تاريخ الطبرى : ج ۵ ص ۳۶۹ .

  • نام منبع :
    گزيده دانشنامه امام حسين عليه السلام
    سایر پدیدآورندگان :
    با همکاری: طباطبایی نژاد، سید محمود ؛ سید طبایی، سید روح الله ؛ تلخیص : خوش نصیب، مرتضی
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1389 ش
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 290940
صفحه از 1036
پرینت  ارسال به