احادیث داستانی ترجیح مهمان بر فرزند

الأمالی للطوسی عن أبی هریرة:

جاءَ رَجُلٌ إلَی النَّبِی(ص) فَشَکا إلَیهِ الجوعَ، فَبَعَثَ رَسولُ اللّهِ(ص) إلی بُیوتِ أزواجِهِ، فَقُلنَ: ما عِندَنا إلَا الماءُ.

فَقالَ رَسولُ اللّهِ(ص): مَن لِهذَا الرَّجُلِ اللَّیلَةَ؟

فَقالَ عَلِی بنُ أبی طالِبٍ(ع): أنَا لَهُ یا رَسولَ اللّهِ. وأتی فاطِمَةَ(ع). فَقالَ: ما عِندَک یابنَةَ رَسولِ اللّهِ؟

فَقالَت: ما عِندَنا إلّا قوتُ الصِّبیةِ، لکنّا نُؤثِرُ ضَیفَنا.

فَقالَ عَلِی(ع): یابنَةَ مُحَمَّدٍ، نَوِّمِی الصِّبیةَ وأطفِئِی المِصباحَ.

فَلَمّا أصبَحَ عَلِی(ع) غَدا عَلی رَسولِ اللّهِ(ص) فَأَخبَرَهُ الخَبَرَ، فَلَم یبرَح حَتّی أنزَلَ اللّهُ عز و جل:«وَ یؤْثِرُونَ عَلَی أَنفُسِهِمْ وَلَوْ کانَ بِهِمْ خَصَاصَةٌ وَ مَن یوقَ شُحَّ نَفْسِهِ فَأُوْلَئِک هُمُ الْمُفْلِحُونَ» [۱] .[۲]

الأمالی، طوسی ـ به نقل از ابو هریره ـ:

مردی نزد پیامبر(ص) آمد و از گرسنگی شِکوه کرد. پیامبر خدا، به خانه های همسرانش پیغام فرستاد [که غذایی برای آن مرد بفرستند]؛ امّا آنها گفتند: جز آب، چیزی در خانه نداریم.

پیامبر خدا فرمود: «چه کسی امشب، این مرد را پذیرایی می کند؟».

علی بن ابی طالب(ع) گفت: من پذیرایی اش می کنم، ای پیامبر خدا! و نزد فاطمه(ع) آمد و گفت: در خانه چه داری، ای دختر پیامبر خدا؟

فاطمه(ع) گفت: جز غذای بچّه ها چیزی نداریم؛ امّا میهمان خود را مقدّم می داریم.

علی(ع) گفت: ای دختر محمّد! بچّه ها را بخوابان و چراغ را خاموش کن.

صبح که شد، علی(ع) نزد پیامبر خدا رفت و ماجرا را به ایشان گفت. هنوز از نزد پیامبر خدا خارج نشده بود که خداوند، این آیه را فرو فرستاد: «و [دیگران را]بر خویشتن، مقدّم می دارند، هرچند خودشان نیازمند باشند. و آنها که از آزمندی نفس خویش، مصون بمانند، آنان، همان رستگاران اند».

[۱]. الحشر: ۹.

[۲]. الأمالی للطوسی: ص ۱۸۵ ح ۳۰۹، دانشنامه قرآن و حدیث: ج ۱ ص ۱۷۸.