بررسی سندی و متنی روایت «لاتجتمع امتی علی الضلالة»

نشریه : علوم حدیث

نویسنده : پديدآورنده : علی آهنگ
پديدآورنده : احمد ربانی خواه
پديدآورنده : مهدی آریان فر

چکیده :

روایت «لاتجتمع امتی علی الضلالة» که از طریق جوامع حدیثی اهل سنت نقل و انتشار یافته امروزه به عنوان سند اجماع فقهی در کنار کتاب و سنت و قیاس به کار می رود و از دیرباز سند رسمی مشروعیت عملکرد صحابه، به ویژه خلفای پس از پیامبر (ص) بوده است. دانشمندان اهل سنت در مناقشات کلامی همواره از این روایت برای ابطال احتجاجات دانشمندان شیعی سود برده­اند. این روایت به برخی از جوامع حدیثی متاخر شیعه نیز راه یافته است.
در این مقاله با بررسی سندی روایت مزبور ضعیف بودن طرق مختلف نقل اثبات شده و با نگاه تاریخی و دلالی متن روایت، نه تنها مفید مفهوم اجماع و حقانیت آن دانسته نشده، که با وجود اضطراب و گونه­گونی متن، احتمال تصحیف یا جعل آن با وجود انگیزه های سیاسی برداشت شده است.