مفهوم‌شناسی و مصداق‌یابی واژه «اخلاق» در احادیث

نشریه : آموزه های حدیثی

نویسنده : پديدآورنده : محمدرضا جواهری

سال 1399 / شماره پیاپی 7 / صفحه 111-134

چکیده :

تبیین و آموزش «اخلاق» فلسفه بعثت خاتم الانبیاء و المرسلین حضرت محمد بن عبدالله صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم است. نصوص نبوی در موضوع فلسفه بعثت و احادیث فراوان بیانگر ارتباط دین و اخلاق این حقیقت را نشان می‌دهد. بنابراین باید مفهوم و مصداق «اخلاق» در نظام جامع اخلاقی اسلام روشن شود. منبع اصلی برای مفهوم‌شناسی و مصداق‌یابی اخلاق، احادیث پیامبر و امامان علیهم‌السلام است. در این پژوهش کوشش شده است با مطالعات حدیثی مسائل اصلی پیرامون مفهوم و مصداق اخلاق استنباط گردید . بررسی موارد تقارن خَلق با فتحه خاء و خُلق با ضمه خاء در متن احادیث به فهم حقیقت اخلاق کمک می‌کند. در این تحقیق پاسخ برخی از پرسش‌های اخلاق‌شناسی از تحلیل مفهومی و مصداقی همین تکرار مقارن و تطبیق روشن شده است . مصادیق حسن اخلاق فراوان و بی‌پایان است با مطالعات حدیثی اقسام حسن خلق استخراج گردید و مفهوم و مصداق حسن خلق دردو معنای خاص و عام به محققان نشان داده شد. هدف استنباط مفهوم حسن خلق واقسام آن از درون احادیث است . این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی با مطالعات حدیثی ومراجعه به منابع معتبر در کتابخانه انجام گردیده است .

کلیدواژه‌های مقاله :اخلاق، مفهوم، اقسام، مصداق، حدیث