امام صادق علیه السلام
إنّ قُدّامَ القائمِ عَلَاماتٍ تكونُ مِنَ اللّهِ عزّوجلّ للمؤمنينَ،... ذلكَ قَولُ اللّهِ عزّ وجلّ: «وَلَنَبْلُوَنَّكُمْ» يعني المؤمنينَ قبلَ خروجِ القائمِ عليه السلام« بِشَيْءٍ مِنَ الخَوْفِ والجُوعِ ونَقْصٍ مِنَ الأمْوالِ والأنْفُسِ والثَّمَراتِ وبَشِّرِ الصّابِرينَ».
خداوند براى مؤمنان نشانههايى از قيام قائم عليه السلام بر شمرده است.... اين سخن خداوند متعال كه: «شما» يعنى مؤمنان پيش از قيام قائم «را حتما به چيزى از ترس و گرسنگى و كمبود مال و جان و ميوهها مىآزماييم و شكيبايان را نويد ده» .
كمال الدين : ص649 ح3 .
چکیده : تسلیم در برابر معارف بیان شده توسط پیشوایان دینی، موضوعی است که بسیاری از روایات شیعی بر آن تأکید کرده اند. این روایات، بر تسلیم محض و فرمانبرداری کامل در برابر اوامر و نواهی معصومان(ع) دلالت دارند. نظر به محوریت ...
نویسنده :
چکیده : فطرت، یکی از مباحث دیرین و مهم انسان‌شناختی است که معانی گوناگونی در علوم منطق، فلسفه، کلام، عرفان و هم‌چنین معارف وحیانی دارد و از منظر هر یک از این علوم، ابعاد متفاوتی را شامل می‌گردد. مقاله پیش رو، مسأله ...
چکیده : موضوع عصمت از جمله مباحث کليدی در حوزه کلام اسلامی است كه ابعادی گسترده دارد. مسئله اصلی در اين نوشتار تأکيد بر عصمت پيامبر اکرم صلی الله عليه و آله در امور دنيوی (غير از بيان و عمل به احکام ...
چکیده : يکی از مباحث معرفتی دقيق در حوزه الهيات، هدف خداوند از خلقت جهان است متکلمان اسلامی، هدف خداوند از آفرينش عالم را رساندن جود به خلق می دانند. فلاسفه معتقدند از آنجا که خداوند واجد همه كمالات و علت تامه ...
چکیده : روش‌شناسی و بسترشناسی يک نظريه، از مهم‌ترين مسائلی است که نقش مهمی در تحليل و شناخت چرايی صدور آن نظريه دارد. متکلمان شيعی مکتب بغداد در قرن چهارم و پنجم هجری، از بزرگ‌ترين متکلمان اماميه در طول تاريخ به‌شمار می ...
چکیده : عارف کامل، حضرت علامه ميرزا محمد‌علی شاه‌آبادی که از نوادر دوران و نوابغ زمان است و حقيقتاً ايشان را بايد مفسر جدی فطرتِ قرآنی دانست، با نظريۀ فطرت خود، مبناي وثيقی در تبيين ارتباط ميان کتاب تکوين (انسان) و کتاب ...
چکیده : بی ترديد عقل حد مشخصي دارد و (مستقل از ديگر قوا) از درک پاره‌ای امور عاجز است؛ اما محدوده عقل تا کجاست و چه کسی می تواند حدود آن را مشخص کند؟ آيا عقل در قلمرو خود نيز خطا می ...
چکیده : به دست دادن تصوير درست از صفات ذاتی و فعلی خداوند، و تلاش در جهت زدودن شبهات مرتبط با اوصاف الهی، نقشی برجسته در تعميق باور دينی و جلوگيری از انحرافات اعتقادی دارد. صفت صدق الهی هرچند از اوصاف مورد ...
چکیده : برخی احاديث در منظومه روايی شيعه، آموزۀ نفی صفات را به عنوان كمال توحيد و نظام توحيد معرفی كرده اند. تفاسير متعددی از اين روايات شده است؛ از جمله صدرالمتألهين و شارحان وی كوشيده اند اين روايات را بر نظريه ...
چکیده : شيخ حرعاملی به عنوان يکی از محدثان بنام نيمه دوم قرن يازدهم، در پس چهره حديثی خود متکلمی است که به روش های مختلفی به استنباط آموزه های اعتقادی و دفاع از آن در برابر مخالفان پرداخته است. وی در ...
چکیده : يکی از مباحث مهم مربوط به عالم پس از مرگ چگونگی دريافت جزای اعمال است. در آيات قرآن و روايات معصومان با تعابير مختلف و تصويرپردازی های متعددی به چگونگی جزای اعمال در عالم آخرت اشاره شده است. بسياری از ...
چکیده : موضوع اين نوشتار بررسی مهم‌ترين عناوين به‌کار رفته برای اشاره به خداوند در کلمات معصومان در منابع روايی است. اين عناوين اگر به‌مثابه مفاهيمی پايه کانون بررسی و تأمل قرار گيرند، ما را به تحصيل مفاهيم تصديقي ناب‌تری از احکام ...
چکیده : برای بررسی وجود انديشه های طاکلامی در ميان راويان و اصحاب ائمه، بايسته است كه كل ميراث روايی ايشان جمع آوری و تبويب شود و گرايش های احتمالی آنان به موضوعات کلامی مورد ارزيابی قرار گيرد. در بحرين قديم (شامل ...
چکیده : سخن گفتن از علی(عليه السلام) بدان گونه كه شايسته او باشد، به همان اندازه سخت است كه درباره رسول خدا(صلی الله عليه وآله)؛ چه آنكه علی(عليه السلام)جزئی از وجود پيامبر(صلی الله عليه وآله) و رشحه ای از نور او و ...
چکیده : پرداختن به آسيب شناسی دين و دين داری پرداختن به وجوه و جنبه های گوناگون و مراتب و درجات ظهور عيب و نقص در دين و دين داری است. به دليل آسيب ديدن دين و آفات وارد بر دين داری، ...
چکیده : اعتقاد به «رجعت» يكی از مسلّمات مذهب شيعه و مميّزات آن از ديگر فرق اسلامی است كه از زمان پيامبر اكرم(صلي الله عليه وآله) مورد توجه و تأكيد بوده، اما در عين حال، با مخالفت ها و انكارهايی نيز مواجه ...
چکیده : شناخت حقوق اهل بيت(عليهم السلام) از مباحث راهبردى و سرنوشت ساز در عرصه اعتقادى و رفتارى انسان هاست. شناخت واقعى مبدأ و معاد(خدا و قيامت)، درك حقايق قرآن و سنّت، نيل به خوش بختى و سعادت، مصونيت از بدبختى و ...
چکیده : برخی از مخالفان اسلام، كه مفهوم زندگی را جز ارضای تمايلات جنسی و اشباع غرايز و اميال حيوانی چيز ديگری نمی دانند، هر روز به عناوين مختلف و صورت های گوناگون اشكالات و شبهاتی را به اسلام و احكام مقدّس ...
چکیده : يكی از مسائلی كه موجب خدشه دار شدن تشيّع و در نتيجه، ردّ زعامت و امامت اهل بيت(عليهم السلام)می شود، منتسب كردن شيعه به شخصی با نام عبداللّه بن سباء است. برخي از عامّه منشأ پيدايش تشيّع را اين فرد ...
چکیده : كارهای خارق العاده بسياری به دست پيامبر اعظم(صلي الله عليه وآله) يا برای تأييد آن حضرت رخ داده كه برخي از آنها معجزه اصطلاحی و براي اثبات نبوّت حضرت بوده است؛ مانند: قرآن كريم، شقّ القمر، شهادت حيوانات به نبوّت ...
چکیده : بى ترديد، رسالت حقيقى انبياى عظام(عليهم السلام) بر اين اصل استوار بوده است كه «عبوديت» در برابر حق تعالى را، كه حاكميت اصيل و بالذات در گستره تكوين و تشريع از آن اوست، در وجود انسان ها نهادينه نمايند و ...
چکیده : از منظر عرفان، عالم هستى ناشى از تجلّيات و جلوه هاى خاص اسما و صفت هاى گوناگون خداوند است. اسم اعظم حق تعالى نيز مظهرى دارد و آن مظهر، انسان كامل يا حقيقت محمّدى(صلى الله عليه وآله) است. از آن ...
چکیده : اعتقاد به معاد و زندگى پس از مرگ، از موضوعاتى است كه همواره بين پيروان اديان و مذاهب، مورد بحث بوده است و همواره عده اى مخالف و عده اى موافق چنين آموزه اى بوده اند. در مقاله سعى كرده ...
چکیده : در جلسه قبل، نخستين نشانه‌های شيعيان واقعی را بررسي كرديم، که عبارت‌اند از: توانمندی و نيرومندی در دين، و دورانديشی و نرم‌خويی در روابط با مردم. اکنون نشانه‌ای ديگر را بررسی مي‌كنيم. به فرموده اميرمؤمنان علی عليه السلام، نشانه ديگر ...
چکیده : از برجسته‌ترین محدثان تاریخ حدیث شیعه، شیخ صدوق است که تلاش وافری در گردآوری روایات و عرضه آنها به جامعه علمی داشته است. شیوه صدوق در گزینش و نقل احادیث، بسان هر محدثی، معلول متغیرهای مختلفی بوده است. به نظر ...
چکیده : در مصادر شیعه، روایاتی درباره وقوع بداء نسبت به اسماعیل، فرزند بزرگ امام صادق(ع) وجود دارد.
چکیده : بر اساس آموزه‌های امام علی(ع) هدف از خلقت انسان، تحقق انسانیت در پرتو اخلاق است که منجر به رضایت خدای متعال می‌گردد. خدای سبحان برای تحقق این غایت، جهان طبیعت را آفریده و افزون بر آن دین را برای تحقق ...
چکیده : روایات متضمن مذمت خاندان اموی در منابع عامه تلاش های پر دامنه ای را از سوی منتسبین به جریان سلفی گری در راستای دفاع از ساحت ایشان رقم زده است. در این میان روایاتی پر شمار با مضامین یکسان و ...
چکیده : وحی، واسطه ارتباط خداوند متعال با پیامبراکرم (ص) و حدیث نبوی، مبیّن این وحی منزَل و رابط بین پیامبراکرم (ص) با مردم است. نوشتار پیش رو که با روش توصیفی-تحلیلی و در گستره بررسی آیات و روایات مرتبط با انواع ...
چکیده : به دلالت آیۀ 82 سورۀ نمل، یکی از وقایعی که در آخرالزمان روی خواهد داد، اخراج «دابه» از زمین خواهد بود. بنای قرآن در بیان خصوصیات دابه، اجمال بوده است، لذا با استفاده از آیات قرآن نمی‌توان مصداق دابه را ...
