امام علی علیه السلام
لا يُقيمُ أمرَ اللّهِ سُبحانَهُ إلاّ مَن لايُصانِعُ و لايُضارِعُ و لايَتَّبِعُ المَطامِعَ ؛
فرمان خداى سبحان را بر پا ندارد جز آن كس كه [در حق] مدارا نكند و خود را خوار نسازد و در پى طمع نرود .
نهج البلاغه ، حكمت ۱۱۰ .
چکیده : هدف نگارنده در این گفتار، بررسی عملکرد صحابه‌نگاران به ویژه ابن حجر عسقلانی در کتاب الاصابة در زمینة تعریف صحابه و اثبات صحابی بودن افراد و مقایسه آن با عملکرد آنان در باره ایمان ابوطالب است. نشان دادن این دو ...
نویسنده :
چکیده : علی‌نامه، منظومه‌اي کهن، برجای مانده از قرن پنجم هجری، است که به سبک شاهنامه فردوسی، در دلاوری‌های امام المتقین حضرت علی (ع)، وقايع جنگ‌های صدر اسلام و دوران چهار و اندی سال خلافت ظاهری آن حضرت (ع)، در 11220 بیت ...
چکیده : «خامس اصحاب الکساء» یا «خامس آل عبا» از اصطلاحاتی است که در متون زیارتی شیعه با آن مواجه می‌‌شویم. در برخی از این متون، برخلاف آنچه که پیش‌تر شنیده و به کار برده‌‌ایم، این عبارت بر افرادی غیر از حضرت ...
چکیده : ذوالقرنین به عنوان شخصیتی قدرتمند و مؤمن در سورة کهف ظاهر شده است. داستان با محوریت شخص او و اقداماتی است که در سفرهای خود انجام میدهد. در این قصه از عناصر داستانی به شیوهای ادبی و هنری مخصوصاً مکانهایی ...
چکیده : این رساله، شرح چند حدیث دربارة ایمان حضرت ابوطالب بن عبدالمطلب است که براساس حساب عقدالانامل بیان شده است. میرزا ابراهیم زنجانی (متوفی 1351 قمری) تخصصی در حساب عقدالانامل، از علوم ریاضی قدیم، داشته؛ لذا بر این اساس احادیث یاد ...
چکیده : در این گفتار، دیدگاه ها و پژوهش های عماد عبدالکریم سرور دانشمند معاصر سنی سوری در کتاب صحوة الطالب فی ردّ الشبهات عن ابی‌طالب مرور می‌شود. نویسندۀ مقاله، چند آیه و چند حدیث را که منکران ایمان ابوطالب به ...
چکیده : نگارنده متن تاریخی ابوسعید عبدالملک خرگوشی (متوفی 407 قمری) در کتاب شرف المصطفی در مورد ابوطالب بن عبدالمطلب را تحلیل کرده و نتیجه می‌گیرد که بر اساس این گزارش، ابوطالب سومین فردی است که پس از حضرت علی و خدیجه ...
چکیده : در این مصاحبه علمی مکتوب، نگارنده در بارۀ جایگاه ابوطالب در آیات و روایات، اشعار ابوطالب، دیدگاه عالمان شیعه و سنی در باره ابوطالب، معرفی چند منبع مفید در بارۀ ابوطالب، و علل مخالفت یا نسبت‌هایی که به ابوطالب داده ...
چکیده : يکی از دقيق‌ترين و پرمناقشه‌ترين ابعاد عصمت پيامبر اکرم(ص) مسئلۀ عصمت ايشان از سهو و نسيان است. متکلمان اسلامی به دو دسته موافق و مخالف سهو پيامبر(ص) تقسيم شده‌اند و رساله-های زيادی را در اين باب نوشته و نيز بخش‌های ...
چکیده : به استناد بسياری از آيات و روايات، ائمه اطهار(ع) تنها کسانی هستند که پس از خدا و پيامبر آگاهی کامل به معارف قرآن و مراد و مقصود آيات آن دارند. ائمه با توجه به نياز بشر، به تفسير و تبيين ...
چکیده : در منابع روايی اهل سنت از قول ابوبکر چنين آمده است: «سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّی اللهُ عَلَيْهِ [وَ آلِهِ] يقول انّا معاشر الانبياء لا نُوَرِّثُ ماترکنا صَدَقَه». اين روايت نزد اهل سنت قطعی الصدور است، ولی اماميه آن را هم ...
چکیده : يکی از جريان‌های مؤثر در جعل و تحريف روايات حوزۀ مهدويت، قيام محمد بن عبدالله بن حسن مثنی(۱۰۰ـ145) از سادات حسنی است. اين فرد در اواخر دوران بنی‌اميه اقدامات خود را آغاز کرد و از نامزدهای اصلی به دست گرفتن ...
چکیده : يکی از مسائلی که جزو اختلافات اعتقادی در بين شيعه و اهل تسنّن است، مسئلۀ جواز و عدم جواز سهوالنبی است. رواياتی در اين زمينه از طريق شيعه و اهل تسنن وارد شده است که همۀ علمای اهل تسنن و ...
چکیده : نوشتار پیش رو با عنوان بررسی تطبیقی روایات یمانی از منظر فریقین، در صدد پژوهش و پاسخ این سؤال است که یمانی در روایات چگونه تصویر شده و موارد مشترک و مفترقات روایات فریقین درخصوص یمانی کدام است؟ این مقال ...
چکیده : روايات قضاوت‌های اميرالمؤمنين علی(ع) در بسياری از کتب شيعه و سنی آمده است. از کتب فقه استدلالی که بگذريم، ديگر مؤلفان، به بحث و نقادی اين اخبار نپرداخته و فقط آن‌ها را جمع‌آوری و نقل کرده‌اند. بررسی اين روايات همانند ...
چکیده : حديث ثقلين از روايات مشهور و منقول از پيامبر(ع) است که همواره مورد توجه مسلمانان و تفسير محققان و متکلمان شيعه و اهل سنت بوده و با عبارات متفاوتی نقل شده است. در اين پژوهش، از سويی با استفاده از ...
چکیده : روايت های بسياری در نوشته های شيعه و سنی دربارۀ آغاز و انگيزۀ آفرينش به دست خداوند گزارش شناسانده اند . يکی ا ز شده است. در پاره ای از اين روايت ها، انگيزۀ آفرينش را حضرت رسول اين ...
چکیده : «حب علی حسنه لا تضر معها سيئه، وبغضه سيئه لا تنفع معها حسنه» روايت مستفيضی است که به سبب پيوند و ارتباط با عقايد و کلام شيعی، از اهميت والايی برخوردار است. پژوهش پيش رو بر آن است تا نخست ...
چکیده : ابومخنف از محققان و مورخان چيره دست و بهترين و بزرگ ترين وقايع نگار حوادث صدر اسلام ، به ويژه عاشورای حسينی است و با جست وجوی وسيع و ديدار و مصاحبه با شاهدان حادثۀ کربلا ی ا کسانی که ...
چکیده : در قرآن کریم مطلبی دربارۀ ازدواج حضرت یوسف علیه السلام با زليخا نيامده است، اما در جوامع روايی و در قرآن کريم مطلبی دربارۀ ازدواج حضرت يوسف تفسيری فريقين، چهارده روايت دربارۀ آن يافت می شود که هشت روايت ...
چکیده : یکی از اقدامات عمر تعیین افرادی از صحابة قریش به منظور خلافت بود. وی شش تن از مهاجران را در شورای خلافت قرار داد و اعلام کرد که فقط این افراد شایستگی خلافت رسول الله (ص) را دارند. نکتة درخور ...
چکیده : نگارنده در نوشتار پیش رو بر آن است که قضایای دورة خلیفة سوم و بعد از آن خلافت امام علی (ع) و مسائل مربوط به آن را از منظر رمان تاریخی برجستة عذراء قریش نوشتة جرجی زیدان، نویسندة معاصر مسیحی ...
چکیده : مستشرقان در مواجهه با مسائل تاریخ قرآن، دو رویکرد کلی- مثبت و منفی- داشته‌اند. این نوشتار بر آن است دیدگاه‌های مستشرقان را با استفاده از روش تحلیل محتوا و با بهره گیری از ابزار طول معنایی مورد واکاوی قرار ...
چکیده : روایت‌های فراوانی از اهل بیت(ع) از جمله امام رضا(ع) دربارۀ ثواب گریه بر مصائب امام حسین(ع) وارد شده، در این احادیث، پاداش فراوانی از جمله ورود به بهشت در برابر گریستن، گریاندن و حتی تباکی بر امام حسین(ع) ذکر شده ...
چکیده : هدف از نوشتار حاضر، بررسی رابطه سرمایه نمادین مبتنی بر الگوی ایرانی ـ اسلامی با سبک زندگی اسلامی بر مبنای سیره رضوی است. با تدوین یک سؤال کلی و شش سؤال جزئی، مشخص شد سرمایه نمادین ایرانی ـ اسلامی با ...
چکیده : اهل‌بیت(ع) به‌ویژه امام رضا(ع) مورد اقبال خاص ایرانیان از جمله اهل حدیث بودند و حاکم نیشابوری به تفصیل از حضور آن امام(ع) در خراسان و عنایت ویژه مشایخ اهل حدیث به ایشان یاد کرده است. بر اساس این گزارش ها، ...
چکیده : مناقب‌نگاری حضرت علی7 در بین همه مذاهب اهل‌سنت رایج بوده و علمای مذاهب چهارگانه نسبت به این امر اهتمام دارند. با جستجو در منابع و تحلیل اجمالی از منقبت‌‌نگاری امیرالمؤمنین7 در بین علمای مذهب شافعی و بررسی سیر تطور آن ...
چکیده : مناظره یکی از راه‌های کشف حقیقت بر طالبان آن می‌باشد. در طول تاریخ، خصوصاً در عصر امامان معصوم: خود ائمه: یا اصحابشان برای دفاع از حقانیت تشیع و منصب امامت، مناظراتی با مخالفان داشته‌اند. هشام بن‌حکم یکی از این افراد ...
چکیده : سبک زندگی، شامل مجموعه‌ای از رفتارها و الگوهای کنش افراد بوده که معطوف به ابعاد هنجاری و معنایی زندگی اجتماعی است و از آنجا که آموزه‌های دینی بر شکل‌گیری و تثبیت باورها، ارزش‌ها و هنجارهای اجتماعی اثرگذارند، می‌توان گفت الگوهای ...
چکیده : در قیام شکوهمند حسینی، به مدد معماری هوشمندانه و شجاعت دوراندیشانه آن یگانه دوران، تمامی ابعاد سیاسی، اجتماعی و فرهنگی واقعه کربلا، چنان سنجیده و در آرایشی بی‌بدیل، در کنار هم قرار گرفتند که سیر زمان، دم به دم بر ...
