14 / 3
قُسّ بن ساعده ۱
۳۵۵.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :خدا رحمت كند قُس را ! او در روز رستاخيز ، به تنهايى به صورت يك امّت ، محشور مى شود .
۳۵۶.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :خدا رحمت كند قسّ بن ساعده را! من اميد دارم كه او در روز رستاخيز ، به تنهايى به صورت يك امّت بيايد .
۳۵۷.الأمالى ، مفيدـ به نقل از ابن عبّاس ـ :زمانى كه هيئت نمايندگى بنى اياد به نزد پيامبر صلى الله عليه و آله آمدند ، به آنان فرمود : «از قُسّ بن ساعده ، چه خبر؟» .
گفتند : او از دنيا رفته است ، اى پيامبر خدا!
پيامبر خدا فرمود : «خدا رحمت كند قسّ بن ساعده را ! گويا هم اينك ، او را مى بينم كه در بازار عُكاظ بر شترى خاكسترى سوار است و سخنى شيرين بر زبان مى راند كه اكنون ، آن را از حفظ ندارم» .
مردى از ميان جمع گفت : من از حفظ دارم ، اى پيامبر خدا ! در بازار عُكاظ از او شنيدم كه مى گفت: اى مردم! بشنويد و فرا گيريد و حفظ كنيد : هر كه زيست ، مُرد و هر كه مُرد ، رفت و هر آنچه آمدنى است ، مى آيد . شبى تار ، و آسمانى داراى برج ها ، و درياهايى موّاج ، و اخترانى تابناك ، و بارانى و گياهى ، و پدرانى و مادرانى ، و رونده اى و آينده اى ، و روشنايى و تاريكى اى ، و نيكى اى و گناهانى ، و جامه اى و زيورى ، و مَركوبى و خوردنى اى و نوشيدنى اى! [اين همه ، حاكى از آن است كه ]در آسمان ، خبرى است و در زمين ، مايه هاى عبرت! چرا مردمان را مى بينم كه مى روند و باز نمى گردند؟ آيا به ماندن در آن جا دل خوش كرده اند و از اين رو مانده اند ، يا رها شده اند و خفته اند؟ قسّ بن ساعده ، به خداوند ، سوگندى پاك و بى آلايش مى خورَد كه بر روى زمين ، نزد خداوند ، دينى محبوب تر از دينى نيست كه زمان آن ، فرا رسيده و دورانش به شما نزديك شده است . خوشا به حال آن كس كه صاحب آن دين را درك كند و پيروى اش نمايد و بدا به حال آن كس كه او را درك كند و از وى جدايى گزيند !
سپس اين ابيات را خواند :
در آنان كه رفتند از نسل هاى
نخستين ، براى ما عبرت ها و بينش هاست .
چون ديدم براى مرگ ، آبشخورهايى است
كه هر كه به آنها درآمد ، باز نيامد .
و چون ديدم قوم خود را سوى آنها
همى روند از خُرد و كَلان .
آن كه رفت ، سوى تو باز نيامد
و از گذشتگان ، كسى نمانْد .
يقين كردم كه لاجَرَم ، من نيز
آن جا روم كه قوم رفتند .
آن گاه پيامبر خدا صلى الله عليه و آله فرمود : «خدا رحمت كند قُسّ بن ساعده را ! من اميدوارم كه او در روز رستاخيز ، به تنهايى به صورت يك امّت وارد شود» .
1.. قُسّ بن ساعده ايادى ، از نسل اِياد بن اَدّ بن مَعد ، و از فرزانگان عرب بود و به رستاخيز ، باور داشت . عرب ها به فرزانگى و خردمندى او مَثَل ها زده اند .
