قرَوی (م 317 ق)؛۱ ابو الحسن احمد بن عُمَیر ابن جوصاء (م 320 ق) ۲؛ ابو جعفر محمد بن عمرو العقَیلی (م 323 ق)؛۳ ابن ابی حاتم الرازی (م 327 ق) ۴؛ ابو الحسن علی بن ابراهیم القَطّان (م 345 ق)؛۵ ابن حبّان البستی (م 354 ق)؛۶ ابو الحسن النَّسَوی الشافعی (م قبل از 380 ق) ۷؛ الحَجّاجی، ابو الحسین محمد بن محمد النیشابوری (م 368 ق) ۸؛ علی بن عمر الدارقطنی (م 385 ق)؛۹ ابو احمد محمد بن محمد الحاکم (م 378 ق) ۱۰؛ الحاکم النیشابوری (م 405 ق)؛۱۱ ابو الفضل محمد بن طاهر المَقدِسی (م 507 ق)؛۱۲ عبد الحق بن عبد الرحمن بن الخَرّاط
1.. علل الأحادیث فی کتاب الصحیح لمسلم بن الحجّاج، ابو الفضل بن عمّار الشهید، تحقیق: علی بن الحسن الحلبی، ریاض: دار الهجرة، ۱۴۱۲ ق. این یک کتاب علل الحدیث برگرفته از کتاب صحیح مسلم است.
2.تذکرة الحُفّاظ، الذَّهَبی، ج۳، ص۱۳
3.. هر چند این اثر مجموعه‌ای از راویان ضعیف است، امّا مقادیر معتنابهی از علل الحدیث را در بر دارد. لذا من معتقدم که این همان کتابی است که برخی از علمای متأخر به عنوان کتاب العلل تألیف العُقیلی بدان ارجاع می‌دهند. برای نمونه ر.ک: کتاب الضعفاء الکبیر، ابو جعفر محمد بن عمرو العُقَیلی، تحقیق: عبد المفتی امین قلعه‌جی، بیروت: دار الکتب العلمیة، ۱۴۰۴ ق، ۴ جلد، ج۲، ص۶۲ و ۱۲۴ و ج۳، ص۸۲ و ۴۸۸.
4.علل الحدیث، ابن ابی حاتم الرازی، بغداد: مکتبة المـُثَنّی [۱۹۷۱م]، ۲ جلد
5.. المقاصد الحسنة فی بیان کثیر من الأحادیث المشتهرة علی الألسنة، السخاوی، تحقیق: محمد عثمان الخِشت، بیروت: دار الکتاب العربی، ۱۴۲۵ ق، ص۳۸۱.
6.. کتاب المجروحین من المحدثین الضعفاء و المتروکین، ابن حبّان الب_ستی، تحقیق: محمود ابراهیم زاید، حلب: دار الواعی، ۱۳۹۶ ق، ج۱، ص۴۰. ابن حبّان، تألیفات زیادی در موضوع علل الحدیث دارد (که ظاهراً مفقود است)، که یکی از آن‌ها اختصاص دارد به حدیث مالک بن انس و یکی هم به حدیثی که علی الظاهر توسط ابوحنیف روایت شده است (سِیَر أعلام النبلاء، الذَّهَبی، تحقیق: شعیب أرناؤوط _ أکرم البوشی، چاپ ۱۱ ، بیروت: مؤسسة الرسالة، ۱۴۱۹ ق، چاپ ۱۱، ۲۵ جلد؛ ج۱۶، ص۹۵). یحیی الشِّهری، بسیاری از آثار علل الحدیث ابن حبان را جمع‌آوری و با عنوان علل الأخبار و معرفة رُواة الآثار (ریاض: مکتبة الرشد، ۲۰۰۱ م) منتشر کرده است.
7.الفهرست، ابن ندیم، ص۵۲۷
8.تذکرة الحـُفّاظ، ج۳، ص۱۰۴
9.. العلل الواردة فی الأحادیث النبویة، علی بن عمر الدارقطنی، تحقیق: محفوظ الرحمن السَّلفی، ریاض: دار الطَّیبة، ۱۴۰۵ _ ۱۴۱۶ ق، ۱۱ جلد؛ کتاب الإلزامات و التَّتبُّع، علی بن عمر الدارقطنی، تحقیق: مقبل بن هادی الواعی، مدینه: المکتبة السلفیة [۱۹۷۸م].
10.تذکرة الحُـفّاظ، ج۳، ص۱۲۴
11.. مقدمۀ مصحح را ببینید: الحاکم النیشابوری، تصحیح نسخه و ترجمه: محمد بن حسین خلیفۀ نیشابوری (م بعد از ۷۲۰ ق)، تاریخ نیشابور، تحقیق: محمد رضا شفیعی کدکنی، تهران: انتشارات آگاه، ۱۳۷۵ (۱۹۹۶ م)، ص۳۸ _ ۴۲.
12.. کتاب المُ_قَفّی الکبیر، تقی الدین احمد بن علی الم_قریرزی (م ۸۴۵ ق)، تحقیق: محمد الیَعلاوی، بیروت: دار الغرب الإسلامی، ۱۴۱۱ ق، ۸ جلد، ج۵، ص۷۳۵.
