وضع میفرماید (از مسائل مربوط به قوت و غذا گرفته تا ازدواج و جنگ و صلح و قوانین مدنی، نظیر جزیه گرفتن و انعقاد پیمان صلح یا همدستی با آنان).
اگر مسیحیت از نظر قرآن كریم منسوخ و منتفی بود و طومار هستیاش درنوردیده بود، آیا ممكن بود در قرآن چنین آیاتی بیاید:
همچنین مهربانترین مردم را نسبت به مؤمنان [مسلمانان] كسانی مییابی كه میگویند: ما مسیحی هستیم؛ این از آن است كه در میان ایشان كشیشان و راهبانی [حقپرست] هستند و نیز از آن روی است كه كبر نمیورزند و [اینان] چون آن چه به پیامبر [اسلام] نازل شده است بشنوند، میبینی كه چشمانشان از اشک لبریز میشود؛ از آن كه حق را میشناسند [و] میگویند: پروردگارا، [ما] ایمان آوردهایم؛ پس ما را در زمره گواهان بنویس و چرا به خداوند و حق و حقیقتی كه برای همه ما نازل شده است ایمان نیاوریم و حال آن كه امیدواریم كه پروردگارمان ما را در زمره شایستگان در آورد و خداوند نیز به [پاداش] این سخن كه گفتند بوستانها یی كه جویباران از فرودست آن جاری است نصیبشان میسازد كه جاودانه در آن خواهند بود و این پاداش نیکوكاران است ۱۲.
ایشان همچنین به آیههایی دیگر از سوره مائده تكیه میكند كه آن آیهها بیانگر آن است كه در تورات، حكمهای خداوند _ از جمله پارهای از احكام دیه _ و رهنمود و روشنایی است و عیسی بن مریم تورات را تصدیق میكرد و انجیل او، كه در بر دارنده رهنمود و روشنایی است، تورات را تصدیق میكند و اهل انجیل باید بر پایه انجیل داوری كنند و قرآن كریم نیز تصدیقكننده كتابهای پیشین و حاكم بر آن است و پیامبر باید به آن چه خداوند آورده است حكم كند. خداوند برای هر امّتی شریعت و راه روشنی قرار داده است و اگر میخواست، آدمیان را یک امّت قرار میداد، ولی خواست آنان را، به آن چه ارزانیشان داشته است، بیازماید و آدمیان را فرمان میدهد كه در كارهای نیک بر یكدیگر سبقت گیرید. خداوند، آنگاه كه به سوی او بازگردید، در باره آن چه در آن اختلاف میكردید آگاهتان خواهد كرد ۳.
استاد خرمشاهی این آیهها را دلیل به رسمیت شناختن دین اهل كتاب میداند ۴ و در ادامه مینگارد:
بنده بر آن ام كه این مسئله، یعنی منسوخانگاری ادیان اهل كتاب، نه تصریحاً و نه تلویحاً از قرآن كریم بر نمیآید، بلكه بر عكس، به رسمیت شناختن صریح و ضمنی آنها، از دهها آیه قرآنی بر میآید ... همان گونه كه از آیه 64 سوره آلعمران بر میآید، خداوند بزرگ برای آن كه قدر مشترک بین ادیان ابراهیمی و توحیدی را بگیرد و آن را سرمایه صلح بینالادیان سازد از میان اقلام چندگانه ایمان [ایمان به مبدأ، معاد، انبیا، كتب آسمانی،
1.مائده / ۸۲ _ ۸۴
2.همان، ص۱۷۴
3.ر. ک: سورۀ مائده، آیات ۴۳ _ ۴۸
4.همان، ص۱۷۵