مهجوریت و تفسیر به رأی قرآن، مهم‌ترین دگرگونی ارزشی

بر كسی پوشیده نیست كه قرآن به عنوان كتاب هدایت بشر، جامع ارزش‏های نیک و پسندیده است. مادامی‌كه قرآن و احكام آن در میان افراد یک جامعه برقرار باشد، آن جامعه یک اجتماع ارزشی و مبتنی بر اصول دین مبین اسلام است. حال اگر این منبع نورانی احكام و ارزش‌ها مورد غفلت واقع شود و یا به جهت تمتعات نفسانی مورد تفسیر به رأی قرار گیرد، مصیبت‏بارترین انحطاط و دگرگونی در ارزش‌های دین صورت می‌پذیرد.
امیر بیان علی علیه السلام به كرات، مردم را از این واقعه بیم داده و می‌فرماید:
لَیسَ عِنْدَ أَهْلِ ذَلِكَ الزَّمَانِ سِلْعَةٌ أَبْوَرَ مِنَ الْكِتَابِ إِذَا تُلِی حَقَّ تِلَاوَتِهِ وَ لَا أَنْفَقَ مِنْهُ إِذَا حُرِّفَ عَنْ مَوَاضِعِه^۱.
عبارت نورانی فوق، اشاره‌ای صریح به دگرگونی قرآن نزد مردم آخر الزمان دارد. ارزش‏ها‏ در میان مردم آن گونه رواج پیدا می‏كند كه تحریف قرآن و برگرداندن معانی آن به سود شخص و یا گروه، موجب به دست آوردن منفعت می‌شود. این منافع، منحصر به منافع مادی نیست، گاه به جهت شهرت است و گاه مقام و گاهی توجیه اعمال نادرستی كه به آن‌ها پای‌بند شده‏اند.
اگر نگاهی به آیات قرآن بیفكنیم، تحریف و جابجایی كلام از جایگاه حقیقی‌اش را از ویژگی‏ها‏ی یهود می‌یابیم كه در قرآن بسیار مذمت شده است ^۲، لذا رواج تفسیر به رأی و تحریف معانی كلام الهی كه در آخر الزمان شیوع می‌یابد از خصوصیات نكوهیده یهود است كه در میان مسلمانان ظهور و بروز پیدا می‌كند.
مهجوریت قرآن همانند غربت اسلام در آخر الزمان است. در روایتی از پیامبر صلی الله علیه و آله نقل شده است كه فرمود: «به درستی كه اسلام غریبانه آغاز شد و به زودی به غربت باز می‌گردد، پس خوشا به حال غریبان!» ^۳.
حضرت علی علیه السلام نیز در نهج ‌البلاغه، وقوع چنین غربتی را برای اسلام بیان فرمود و از مهجوریت قرآن خبر می‌دهد:
فَالْكِتَابُ یوْمَئِذٍ وَ أَهْلُهُ طَرِیدَانِ مَنْفِیانِ وَ صَاحِبَانِ مُصْطَحِبَانِ فِی طَرِیقٍ وَاحِدٍ لَا یؤْوِیهِمَا مُؤْوٍ فَالْكِتَابُ وَ أَهْلُهُ فِی ذَلِكَ الزَّمَانِ فِی النَّاسِ وَ لَیسَا فِیهِمْ وَ مَعَهُمْ وَ لَیسَا مَعَهُمْ لِأَنَّ الضَّلَالَةَ لَا تُوَافِقُ الْهُدَى وَ إِنِ اجْتَمَعَا^۴.
از آن جا كه در حیات دنیوی، تشابه صورت‌ها، استعدادها، فعالیت‏ها‏ و رفتارها باعث می‌شود كه برترین و پست‌ترین انسان‌ها به ظاهر یكی بنمایند ^۵، لذا به این جهت است که حضرت، قرآن و پیروان آن را بی ‏پناه توصیف می‏فرماید در حالی که در کنار دیگران و در یک اجتماع زندگی می‏کنند. این بی پناهی، خود را در گفتار، كردار و