علی علیه السلام، برپایی و دفاع از حق بوده است. اما در آخر الزمان، حق نیز هم چون قرآن و اسلام و بطون معارف دین، پوشیده و مهجور میشود:
سَیأْتِی عَلَیكُمْ مِنْ بَعْدِی زَمَانٌ لَیسَ فِیهِ شَیءٌ أَخْفَى مِنَ الْحَقِّ وَ لَا أَظْهَرَ مِنَ الْبَاطِل۱.
در آن دوران، تمامی نیروی آدمیان در كمک كردن به ظهور هر چه بیشتر باطل بسیج میشود. برای كسب ثروت، قدرت و لذت بیشتر، حق پایمال میشود، توجیهات نادرست برای صحه گذاردن بر رفتار و گفتار مردم به میدان میآید. آن چه معیار است منافع شخص و حزب و گروه است. عدهای كه شایستگی زعامت و ریاست را ندارند، برای وصول به آن دست به هر اقدامی میزنند در حالی كه خود به عدم كفایت خویش آگاهند. از آزمایشها و امتحانات الهی غافلند و تلخیها، ناگواریها و ضررها را فقط برای دیگران میبینند. مرگ دیگران را كه آشكارترین حقهاست به چشم میبینند ولی آن را برای خود نمیدانند. این جاست كه حق زیر پردههای تاریک خواهشها و تمایلات نفسانی پوشیده خواهد ماند و همه فضای جامعه را باطل در بر خواهد گرفت. كسانی هم كه جویای حق هستند در مشقتی بی اندازه گرفتار میشوند؛ چرا كه در آن حال، تشخیص مسیر حق از باطل به آسانی میسر نیست. این ویژگی به صراحت در كلام مولای متقیان علی علیه السلام ذكر شده است. شریف رضی در نهجالبلاغه سخن حضرت را در این باب نقل نموده است:
إِنَّ الْفِتَنَ إِذَا أَقْبَلَتْ شَبَّهَتْ وَ إِذَا أَدْبَرَتْ نَبَّهَتْ ینْكَرْنَ مُقْبِلَاتٍ وَ یعْرَفْنَ مُدْبِرَات۲.
آخر الزمان كه آبستن فتنههای بی شمار است ۳ زمانی است كه باطل به صورت حق جلوه میكند و دعوتكنندگان آن شبیه دعوتكنندگان به هدایت و ارشاد هستند. دینداران به سبب تمسک به تزویر و ریا و تظاهر به حق، بی دین میشوند در حالی كه دم از دین و دینداری میزنند. این اتفاق در زمان مولای متقیان علیه السلام نیز به وقوع پیوست. لشكریان علی علیه السلام به هنگام جنگ نهروان، به شدت مردد شدند؛ چرا كه در مقابل خویش، چهرههایی پینهبسته از شدت عبادت و حافظان و قاریان قرآنی را میدیدند كه بارها در ركاب پیامبر شمشیر زدهاند. در روز عاشورا نیز كسانی كه سر بریده امام حسین علیه السلام را به خون مباركش آغشته کرده بودند، به هنگام آوردن سر، تكبیر میگفتند، همان گونه كه در شام افرادی بودند كه خبر شهادت حضرت علی علیه السلام در محراب مسجد آنها را متعجب كرد به طوری كه میپرسیدند: مگر علی علیه السلام هم نماز میخواند؟!
اما تفاوت میان مردم آخر الزمان و كسانی كه در زمان ائمه علیهم السلام میزیستند، همان حضور امامان معصوم علیهم السلام است. در آخر الزمان مردم از وجود امام حاضر بی بهرهاند و این تكلیف مؤمنان را در آن
1.نهجالبلاغه، خطبه ۱۴۷
2.نهج البلاغه، خطبه ۹۳
3.فضائل پنجتن در صحاح ششگانه اهل سنّت، ج۴، ص۳۵۱