می‌دانی راه خدا کدام است؟»، گفتم: «به خدا نه، مگر از شما بشنوم». گفت: «کشته شدن در راه علی علیه السلام و فرزندانش. اگر کسی در راه ولایت وی کشته شود، در راه خدا کشته شده است و کسی نیست که به این آیه ایمان داشته باشد، مگر آن که هم کشته شود و هم بمیرد. کسی که کشته شده، از قبر بیرون می‌آید تا بمیرد و کسی که مرده است، از قبر بیرون می‌آید تا کشته شود».
راویان این حدیث از بزرگان و افراد مورد اعتمادند. عبدالله بن مغیره نیز از اصحاب اجماع¹ است و جز از افراد مورد وثوق نقل نمی‌کند. بنا بر این، در سند این حدیث گفتگویی نیست. اما متن این حدیث _ که با چند روایت مشابه مورد تأیید قرار می‌گیرد و تقویت می‌شود _ گویای آن است که کسانی که به آیه شریفه «وَ لَئِنْ مُتُّمْ أَوْ قُتِلْتُمْ لَإِلَی اللهِ تُحْشَرُونَ‌؛² و اگر [در راه جهاد] بمیرید یا کشته شوید، قطعاً به سوی خدا گردآورده خواهید شد» ، ایمان داشته باشند، هم به مرگ طبیعی خواهند مرد و هم در راه خدا به قتل خواهند رسید و این نمی‌شود مگر این که پس از این که در زندگی دنیا مردند یا کشته شدند، دو باره به زندگی بازگردند تا حالت دیگر را تجربه کنند. این رجعت فقط برای مؤمنان به آیه مربوط است و با توجه به توضیحی که امام علیه السلام در باره قتل در راه خدا می‌دهند و آن را به قتل در راه علی علیه السلام و فرزندانش تفسیر می‌کنند و نیز با در نظر داشتن سایر روایات این باب، روشن می‌شود که همان مؤمنان خالص مد نظر است.

فلسفه رجعت

اگر ساختار این جهان بر اساس عدل است _ که هست _^۳ این انتظار بجاست که روزی در همین زندگی دینا ظالمینی که خون مستضعفان را در شیشه کرده‌اند، به سزای اعمال خود برسند؛ هر چند دنیا ظرفیت کافی برای مجازات مجرمان را ندارد،^۴ اما بر اساس قاعده عقلانی «ما لا یدرک کله، لا یترک کله؛ آنچه را نتوان به تمامه در رسید، به تمامه رها نمی‌شود»، خوب است که در اینجا هم به سزای اعمالشان برسند و بخشی از مجازات خود را دریابند. آخرت هم جای خود را دارد. البته، همان طور که گفته شد، دنیا ظرفیت تحقق تام و تمام عدالت را ندارد، اما دست کم می‌توان به مصادیق مهم و بزرگ رسیدگی کرد. بنا