مؤلفه‌هاي احساس سعادتمندي در احاديث با رويکرد روانشناختي - صفحه 127

رضامندی دانسته شده۱ که مبتنی بر خیر بودن تقدیر خداست.
آنچه تا اینجا مهم است این که باور به خیر بودن زندگی، موجب احساس رضامندی می‌گردد. بنا بر این، احساس سعادتمندی ارتباط تنگاتنگی با رضامندی پیدا می‌کند. در حقیقت رضامندی، یکی از مؤلفه‌های احساس سعادتمندی است. هر کس بخواهد احساس سعادتمندی را تجربه کند، باید احساس رضامندی داشته باشد. ترمذی در کتاب سنن خود از رسول خدا صلی الله علیه و آله چنین نقل می‌کند:
مِن سَعادَةِ ابنِ آدَمَ رِضاهُ بِما قَضَی اللهُ لَهُ، و مِن شَقاوَةِ ابنِ آدَمَ تَركُهُ استِخارَةَ اللهِ، و مِن شَقاوَةِ ابنِ آدَمَ سَخَطُهُ بِما قَضَی اللهُ لَهُ؛۲
از نیک بختی فرزند آدم، خشنودی اوست به آنچه خداوند برای او حکم نموده است، و از تیره بختی فرزند آدم، ترک طلب خیر از خداوند است و [نیز] از تیره بختی فرزند آدم، ناخشنودی اش از حکم خداوند درباره اوست.

آبی نیز در کتاب خود چنین نقل می‌کند:
مِن سَعادَةِ ابنِ آدَمَ رِضاهُ بِما قَسَمَ اللهُ لَه؛۳
از خوش بختی فرزند آدم، خشنودی اوست به آنچه خداوند برایش قسمت نموده است.

از آنچه گذشت یک نکته مهم به دست می‌آید و آن، این که دو مفهوم از مفاهیم دینی - یعنی سعادت و رضا - به هم پیوند خورده و مناسباتشان به دست می‌آید. در این بحث روشن شد که احساس سعادتمندی، از احساس رضامندی تشکیل می‌شود که ریشه در خیر بودن زندگی دارد.
آنچه از نظر روش شناختی مهم است این که اگر به همان روش سابق، بسنده می‌شد و دیدگاه لغت‌شناسان به عنوان ختم کار در نظر گرفته می‌شد، این بعد از ماهیت سعادتمندی روشن نمی‌شد. بنا بر این، در این گونه موارد باید مفاهیم مرتبط را نیز در متون دینی بررسی نمود تا ماهیت موضوع و ابعاد مختلف آن به خوبی روشن شوند. به همین جهت همچنان باید این مسیر را ادامه داد. هر چند به دست آوردن رضامندی در روشن ساختن احساس سعادتمندی نقش مهمی دارد، اما در عین حال، این نیز کافی نیست

1.. دانشنامه عقاید اسلامی، ج۹، ص۱۱۲ به بعد

2.. سنن الترمذی(الجامع الصحیح)، ج۴، ص۴۵۵، ح٢١۵١؛ کنز العمال، ج٧، ص٨١۴، ح٢١۵٣٣.

3.. نثر الدرّ، ج١، ص١۶٨.

صفحه از 139