در «كتاب السماء والعالم» اخبار مستفيض در اين باره خواهد آمد و تقدّم ارواح بر ابدان هيچ بعدى ندارد و نيز برهان تامّى بر نفى آن اقامه نشده است.
1ـ2ـ3) مرحوم صدرالدين شيرازى هم ـ با وجود اينكه معتقد به عدم تقدّم خلقت ارواح بر ابدان است ـ خلقت ارواح قبل از ابدان را از ضروريّات مذهب اماميّه دانسته است. او مى‏نويسد:
للنفس الآدميّة كينونة على البدن... والروايات في هذا الباب من طريق أصحابنا لاتحصى كثرة حتّى أنّ كينونة الأرواح قبل الأجساد كانت من ضروريّات مذهب الإماميّة رضوان الله عليهم. (6: ص23)
روح آدمى را وجودى سابق بر بدن هست.... و روايات از طريق اصحاب ما در اين باب، چندان زياد است كه قابل شمارش نيست؛ تا آنجا كه وجود ارواح پيش از اجساد، از ضروريّات مذهب اماميّه رضوان‏اللّه‏ عليهم است.

1ـ3ـ نكات استفاده شده از اين گروه احاديث

1ـ3ـ1) مهم‏ترين نكته‏اى كه در تمام اين روايات مورد تصريح قرار گرفته، خلقت ارواح پيش از ابدان است به دو هزار سال؛ امّا معيّن نشده است كه مراد از دو هزار سال آيا همان سال متعارف در اين دنياست يا نه؟
1ـ3ـ2) ارواح در اين مدّت تا خلقت ابدان و تركيب آنها با ابدان در هوا مسكن كرده بودند و در حديثى، از متعلّق شدن آنها به عرش، سخن به ميان آمده است.
1ـ3ـ3) ارواح در آن زمان با همديگر ائتلاف و اختلاف داشتند؛ يعنى در ميان ارواح، گروه‏بندى وجود داشته است. هر گروهى با هم ائتلاف و با گروه ديگر اختلاف داشته‏اند. به تعبير برخى روايات، برخى از ارواح با همديگر آشنايى و انس و محبّت داشتند و برخى ديگر تناكر و نفرت و دورى.
1ـ3ـ4) ظاهراً گروه بندى و ائتلاف و اختلاف و انس و نفرت ميان ارواح، به جهت ايمان و عدم ايمان بوده است.
1ـ3ـ5) در آنجا شيعيان، از غير شيعيان ممتاز بودند و ائمّه عليهم ‏السلام آنها را به طور كامل مى‏شناختند.