حديث يوم الدار پژوهش و بررسى - صفحه 55

ام زبير، عمّه پيامبر! جانهاى خود را در راه خدا بفروشيد و براى رهايى گردنهاى خود از آتش دوزخ بكوشيد؛ زيرا من از جانب خدا هيچ چيزش را براى شما مالك نيستم و بى‏نيازتان نمى‏سازم. در اين حال، عايشه گريست.

3ـ 2) پاسخ

يكم: فاطمه عليهاالسلام در آن زمان هنوز متولّد نشده بود (بنا بر قول صحيح كه تولّد حضرتش، سال پنجم بعد از بعثت است).
دوم: عايشه و حفصه و امّ‏سلمه، در آن زمان، هنوز نه از همسران پيامبر بودند و نه از خاندان حضرتش. آنان سالها بعداز هجرت به مدينه، در زمره اهل خانه پيامبر درآمدند.
سوم: اين روايات، با آنچه وارد شده است كه پيامبر دعوت قريش را از زمان نزول آيه «فاصدع بما تؤمر» (حجر (15) / 94) آغاز كرد، تناقض دارد. بديهى است كه آغاز دعوت عمومى قريش، زمان نزول آيه «و أنذر عشيرتك الأقربين» نبوده است.
چهارم: اين روايات با نصّ آيه نيز تناقض دارد؛ زيرا آيه شريفه پيامبر را به انذار عشيره نزديك امر مى‏كند. در صحيح مسلم آمده است: «و أنذر عشيرتك الأقربين و رهطك منهم المخلصين» ، نه تمام عشيره و نه تمام مردم... (1/43: ج 5، ص 95؛ 46: ج 15، ص 364 و 367)
عشيره نزديك يا بنى‏هاشم است يا بنى‏عبدالمطّلب. عقيده به تعدّد اِنذار، دفع اشكال نمى‏كند پس از تصريح روايات به اينكه مفاد آن پس از نزول آيه بر حضرتش روى داده است، دفع اشكال نمى‏كند. (46: ج 15، ص 315)
پنجم: ظاهر آيه مدّعاى يادشده را كه خويشاوندى با پيامبر، آنان را از تقواى الاهى بى‏نياز مى‏سازد، نفى مى‏كند. در روايات اشاره شده كه عموميّت عبارت «لكم من اللّه‏ شيئا» براى غير نزديكان پيامبر، تناسب ندارد. (همان)
ششم: با دقّت در اسانيد اين روايات، معلوم مى‏شود كه هيچ يك از راويان آنها، زمان نزول آيه انذار را درك نكرده‏اند. در نتيجه، واسطه در اين احاديث، مجهول

صفحه از 60