مَنْ مَاتَ وَ لَيْسَ لَهُ إِمَامٌ، فَمَوْتُهُ مِيتَةٌ جَاهِلِيَّةٌ. وَ لَا يُعْذَرُ النَّاسُ حتّى يَعْرِفُوا إِمَامَهُمْ. (۳۹: ص ۲۳۰)
هر آنكه بميرد در حالى كه براى او امامى (از جانب خداوند) نباشد، مانند دوران جاهليّت مرده است و عذر مردم پذيرفته نيست تا اينكه امام خود را بشناسند.
4ـ 3) شناخت امام هر زمان، هدف خلقت است. امام صادق عليه السلام فرمودند:
روزى سيّدالشهدا عليه السلام براى جمع اصحاب خود خطبهاى خواندند و بعد از حمد و ثناى الاهى و صلوات بر پيامبر فرمودند:
يَا أَيُّهَا النَّاسُ! إِنَّ اللَّهَ ـ وَ اللَّهِ ـ مَا خَلَقَ الْعِبَادَ إِلَّا لِيَعْرِفُوهُ. فَإِذَا عَرَفُوهُ، عَبَدُوهُ. فَإِذَا عَبَدُوهُ، اسْتَغْنَوْا بِعِبَادَتِهِ عَنْ عِبَادَةِ مَنْ سِوَاهُ.اى مردم! به خدا قسم، خداوند بندگان را نيافريد مگر براى آنكه او را بشناسند. وقتى او را شناختند، او را عبادت كنند. وقتى عبادتش كردند، از عبادت (سرسپردگى در برابر) ديگران بىنياز گردند. شخصى گفت: پدر و مادرم فداى تو باد! معرفت خداوند به چيست؟ (چگونه حاصل مىشود؟) حضرتش پاسخ داد:مَعْرِفَةُ أَهْلِ كُلِّ زَمَانٍ إِمَامَهُمُ الَّذي يَجِبُ عَلَيْهِمْ طَاعَتُهُ. (۳۷: ص ۱۴؛ ۵۴: ص ۱۵۱)[معرفت خداوند به] اين است كه اهل هر زمانى، امامشان را ـ كه اطاعتش بر آنها واجب است ـ بشناسند.
4ـ 4) پذيرفتن ولايت، شرط اصلى پذيرش توبه و قبول عمل صالح است. امام باقر عليه السلام در تفسير آيه: «إلّا من تاب و آمن و عمل صالحاً» (فرقان (24) / 70) فرمودند:
وَ اللَّهِ لَوْ أنَّهُ تَابَ وَ آمَنَ وَ عَمِلَ صَالِحاً وَ لَمْ يَهْتَدِ إِلَى وَلَايَتِنَا وَ مَوَدَّتِنَا وَ مَعْرِفَةِ فَضْلِنَا، مَا أَغْنَى عَنْهُ ذَلِكَ شَيْئاً. (۴۶: ص ۱۶۲)به خدا قسم، اگر كسى توبه كند و ايمان بياورد و عمل صالح انجام دهد، ولى به ولايت و محبّت ما و معرفت فضل ما راه نيابد، عمل او هيچ نفعى برايش نخواهد داشت.
4ـ 5) تنها نشانه هدايت، اميرالمؤمنين عليه السلام است. امام باقر عليه السلام فرمودند: