بدين صورت، مكتب اهل بيت عليهم ‏السلام اين معنا را به روشنى نشان مى‏دهد. در نتيجه، حسابرسى و حكمرانى در صحراى محشر، فعلى از افعال الاهى است كه خداوند به دست مخلوقات شريف خويش آنان را ايجاد مى‏كند. خداوند همان است كه به يارى آنان مى‏شتابد و آنان را به قدرت بى‏منتهاى خويش بهره‏مند مى‏كند به همان سان كه خود مى‏فرمايد: «عبادٌ مكرمون لايسبقونه بالقول و هم بأمره يعملون» . (انبياء (21) / 26 و 7) عباد مُكرم و بندگان تكريم شده الاهى، كسانى‏اند كه كرامت آنها از خداست. در تمامى حركات، سكنات، ارادات و مشيّتها، اين اراده و مشيت الاهى است كه صادر مى‏شود. خشم و غضب آنها، خشم و غضب الاهى است؛ لذا رسول خدا صلى‏ الله‏ عليه‏ و‏ آله ‏وسلم درباره حضرت صديقه طاهره عليهاالسلامفرموده‏اند: «يغضب بغضبها». يكى از تفسيرهاى اين جمله آن است كه رضاى فاطمه عليهاالسلام را صادر شده و تجلّى يافته رضاى خدا مى‏دانند و غضب آن بانوى الاهى را از غضب و خشم خدا برخاسته مى‏دانند يا آن خشم را به دنبال خشم الاهى معرّفى مى‏كنند.

عبارتهاى قرآنىِ مشابه با «بازگشت و حسابرى»

بر اساس آنچه گفته شد، عبارت «و إياب الخلق إليكم و حسابهم عليكم» نه تنها منافاتى با حاكميّت خداوند ندارد، بلكه همان توحيد است؛ چرا كه اهل بيت عليهم ‏السلام خليفه خداوند و مظهر اراده و جلوه‏گاه مشيّت الاهى‏اند. در قرآن مجيد، سخن از اعمال فرشتگان مأمور آتش جهنّم و «مالك» (رئيس) آن فرشتگان آمده است. اين اعمال، فعل و عمل الاهى‏اند، كه به دست نگاهبانان جهنّم، ظاهر مى‏شوند. اگر اين تعبير در قرآن آمده باشد ـ كه شكى در آن نيست ـ چگونه آن عبارت زيارت جامعه مى‏تواند مخالف كتاب و سنّت معرّفى شود؟! آرى، آن عبارت مطابق كتاب و سنّت است به شرط آنكه انسان از معارف الاهى آگاه باشد. در غير اين صورت، اگر انسان تدبّر و تحقيق نكند، گاهى به وادى تجسيم و تبشيه مى‏افتد و گاهى براى خداوند در عرصه قيامت مكان و موقعيّت جغرافيايى و مادّى قائل مى‏شود؛ در حالى كه در سراى دنيا هيچ كدام از اين توهّمها حاصل نمى‏شود. خداوند متعال است كه چشم