گفتارى در مدفن حضرت زينب(س) - صفحه 27

زينب آنجا از دنيا رفت و در جايى از آن سرزمين مدفون گرديد. (7: ج 7، ص‏137)

نقد و بررسى‏

اين كلام درست نيست و به چند دليل مردود است:
1. هيچ يك از مورّخان زينب كبرى را امّ‏كلثوم نناميده‏اند. آن حضرت را زينب كبرى ناميده‏اند؛ در كنار ذكر نام امّ‏كلثوم كبرى كه هر دو فرزند اميرالمؤمنين عليه السلام و حضرت زهرا عليها السلام بودند. (12: ج 8، ص 463؛ 1: ج 2، ص 475؛ 3: ج 3، ص 263)
2. اينكه گفته شده در دمشق نزديك قبر همسرش عبداللَّه‏بن جعفر مدفون است، سخن درستى نيست؛ زيرا تاريخ‏نويسان و شرح‏حال‏نويسان، محلّ قبر عبداللَّه را مدينه منوّره گفته‏اند. (5: ج 3، ص 17؛ 4: ج 4، ص 37) چنان كه يعقوبى مى نويسد: عبداللَّه‏بن جعفربن ابى‏طالب حدود سن نود سالگى، در سال 80، در مدينه از دنيا رفت (14: ج 2، ص 198). عبداللَّه هنگام خروج امام حسين عليه السلام از مدينه رسول خدا صلى اللَّه عليه وآله در مدينه بود و زمان ورود كاروانِ حضرت سجّاد و اهل بيت عليهم السلام نيز در مدينه بود.
3. اينكه گفته شده زينب (س) با همسرش عبداللَّه‏بن جعفر در سال مجاعه (قحطى) به شام رفت، با وجود بررسى فراوان، در كلام هيچ يك از مورّخين ديده نشده است و اين گفته حدسى است كه از توهّم بودن قبر حضرت زينب در شام در ذهنى متبادر شده است. گوينده اين مطلب شنيده كه قبرى به نام زينب در شام است و گمان كرده كه متعلّق به زينب كبرى (س) است؛ در حالى كه اين زينب ديگرى است و مردم گمان كرده‏اند چون مورد توجّه است، قبر فردى با كمالات است.
سيّد محسن امين مى‏نويسد: در كتابى چاپ شده در مصر، خواندم كه قبر حضرت زينب (س) به صورت مخفى از شام به مصر منتقل شده است؛ در حالى‏كه زينبى كه در مصر مدفون است زينب دختر يحيى حسنيه يا حسينيه‏۱ است.

1.زينب بنت يحيى المتوج‏بن حسن الانوربن زيد الابلج‏بن الحسن، فرزند على‏بن ابى‏طالب است كه در سال ۱۹۳، به همراه عمّه‏اش نفيسه، بنت حسن علوى، وارد مصر شد. (۱۳: ج ۳، ص ۳۶ به نقل از سخاوى)

صفحه از 30