فصاحت و بلاغت، ويژگى بارز اين خطبه است و مخاطبان آن تحت تأثير بيان شيواى حضرت زينب (س) واقع شدند و ايشان با سلاح سحرآميز بيان، به افشاگرى و رسوايى دولت اموى پرداختند.
كليد واژهها:خطبه / زينب (س) / كوفه / بيان / قرآن.
مقدمه
خطبههاى حضرت زينب(س) در مجلس يزيد و در جمع مردم كوفه، در اوج فصاحت و بلاغت است. زينب كبرى(س) قبل از حادثه كربلا، در هيچ اجتماعى كه مردان در آن حضور داشتند، سخنرانى نمىكردند و براى ايشان صحبت كردن در اجتماع نامحرمان، آسان نبود. از اين رو، سؤالى كه در اينجا مطرح مىشود، اين است كه به چه علّت ايشان بعد از حادثه كربلا به سخنرانى پرداختند؟ از سوى ديگر، با علم به اين مسئله كه حضرت سجّاد عليه السلام از نظر علمى، از ايشان برتر بودند، پرسش ديگرى پيش مىآيد كه چرا در مجالس مهمّ عمومى، حضرت زينب سخنرانى و توجّه انظار عمومى را به خود جلب مىكردند؟
ضرورت يا حكمت اينگونه اقتضا مىكرد كه امام زين العابدين عليه السلام در طول سفر، به افشاى حقايق نپردازند تا بدين شيوه، توجّه مردم و امرا به قدرت سخنورى ايشان جلب نشود و جان ايشان به عنوان امام، حفظ گردد. شايد از دلايل ديگر سكوت امام سجّاد عليه السلام اين باشد كه بعدها در اجتماع بيشترى، نظير مسجد جامع اموى، بتوانند به راحتى و بدون مزاحمت، به افشاگرى جنايات يزيد بپردازند؛ چرا كه اگر امام سجّاد عليه السلام قبلاً سخنرانى مىفرمودند و كارگزاران حكومت اموى به ارزش سخنورى ايشان پى مىبردند، ديگر به ايشان عليه السلام مجال صحبت در آن اجتماع عظيم مردمى داده نمىشد و اين فرصت طلايى - كه تأثيرگذارى و افشاگرى آن بيشتر بود - از ايشان سلب مىشد.
نگارنده دراين مقاله، سعى دارد ضمن تأكيد بر ارتباط دانش گسترده حضرت