تحليل گفتمان ادبى خطبه ‏هاى حضرت زينب(س) - صفحه 139

ضربت عليكم الذلّة و المسكنة.1
أعجبتم أن أمطرت السماء دماً.2
7. استفاده از اسلوب انذار.
ما قدّمت لكم أن سخط اللَّه عليكم و في العذاب أنتم خالدون.3
بؤتم بغضب من اللَّه.4
ويلكم يا أهل الكوفة.
لعذاب الآخرة أخزى وانتم لا تنظرون.5
أنّ ربّكم لبالمرصاد.6

8. به كارگيرى اسم نكره، براى نشان دادن شدّت عمل و استفاده از تقديم و تأخيرهاى بلاغى، براى هماهنگى پايان جملات و آهنگين كردن آنها كه خود در افزودن بر تأثير خطبه، مؤثّر است.
«بؤتم بغضب من اللَّه.» غضب نكره است و در بلاغت عربى، «يكى از كاربردهاى بلاغى اسم نكره نشان دادن شدّت و بزرگى چيزى است.» (16: ص 121)
«أتدرون أيّ كبد لرسول اللَّه فريتم و أيّ كريمة له أبرزتم و أيّ دم له سفكتم و أيّ حرمة له انتهكتم.» در اينجا براى هماهنگى آهنگ، كلمات كبد، كريمة، دم وحرمة - كه همگى مفعول‏اند - مقدّم شده‏اند. از منظر بلاغت عربى، يكى از دلايل تقديم و تأخيرها، ايجاد هماهنگى در موسيقى آخر جملات است. (همان: ص 154)
9. استفاده از كلماتى كه خود به تنهايى، برانگيزاننده عاطفه‏اند. در تحليل نشانه

1.ذلّت و بيچارگى شما را احاطه كرده است.

2.آيا تعجّب مى‏كنيد كه آسمان خون ببارد.

3.چه زاد و توشه زشتى براى خود در عالم فراهم نموديد كه موجب غضب خدا گرديد وعذاب جاويدان براى شما آماده شد.

4.همانا به غضب خدا دچار شديد.

5.بدون شك، عذاب آخرت سخت‏تر و خوار كننده‏تر است. و در آن روز مهلت داده نمى‏شويد.

6.پروردگار شما در كمين شماست.

صفحه از 148