موقعيّت بررسى مىشوند. تحليل گفتمان ادبى خطبههاى حضرت زينب(س) با بررسى اين دو بافت، بهخوبى، شمّههايى از فصاحت و بلاغت كلام ايشان را نشان مىدهد. خطبههاى ايشان از يك سو، با استفاده از اساليب و مفاهيم قرآنى و به كارگيرى اصول زيباشناسانه و هماهنگى بين متنى و از سوى ديگر، با هماهنگى كه ميان دو بافت متنى و موقعيّتى آنها وجود دارد، توانستهاند به بهترين شكل، فصاحت و بلاغت زينبى را نشان دهند. ايشان در خطبه خود در ميان مردم كوفه، با برجستهسازيهاى عاطفى - كه متناسب با فضاى حاكم بر مخاطبان بود - توانست بيشترين تأثيرات را در اهل كوفه به جاى بگذارد. در مجلس ابنزياد و مجلس يزيد، در حالى كه بيشترين مصيبتها بر اهل بيت وارد شده بود و كسى را ياراى مقابله با يزيديان نبود، با به كارگيرى اسلوب برهانى و استدلالى و تخطئه كردن ابنزياد و يزيد، توانست تأثير شگرفى را در طول تاريخ بر جاى بگذارد و رسالت برادر را به بهترين شيوه ممكن، به انجام برساند.
منابع
1. آقا گل زاده، فردوس. مقايسه و نقد رويكردهاى تحليل كلام و تحليل كلام انتقادى در توليد و درك متن. رساله دكترى زبان شناسىهمگانى. تهران: دانشگاه تربيت مدرّس، 1381 ش.
2. اسد، حيدر. مع الحسين فى نهضته.
3. بهرامپور، شعبانعلى. درآمدى بر تحليل گفتمان. تهران: انتشارات فرهنگ گفتمان، 1379 ش.
4. حفنى، حسين. تحليل الخطاب. المؤتمر العلمى الثالث، تحليل الخطاب العربى (بحوث مختارة). عمان: جامعة فيلادلفيا.
5. روزنامه توسعه. درباره تحليل گفتمان. 6/9/1380.
6. سيّد قطب. النقد الادبى اصوله و مناهجه. دار الشرق، 2006 م.
7. شعيرى، محمّدرضا. نشانه معناشناختى گفتمان. تهران: سمت، 1385 ش.
8. الصالح، صبحى. نهج البلاغه. قم: منشورات دار الهجره.
