علم حروف بوده است.» ^۱ از آنجا كه معناى دقيق علم الحروف در اينجا آشكار نيست، ما به معناى تحت اللفظى آن اشاره مى‏كنيم؛ تنها توصيفى كه مى‏توان در اينجا درج كرد برگرفته از التهانوى است كه مى‏گويد: جفر «علمى است كه در آن به بحث در مورد حروف الفبا پرداخته مى‏شود، كه در اين علم، آنها به خودى خود معناى مستقلى دارند و شاهد خاصى بر اين مطلب‏اند. از اين (علم) حوادث جهان تا آخر زمان را مى‏توان دريافت.» ^۲
2. مصطفى حاجى خليفه (1657/1067-1609/1017) مى‏گويد: «با علم جفر و جامعه، يعنى علم خلاصه‏اى از قوانين الواح الاهى كه شامل رويدادهاى آينده بطورخاص و يا عام، ميشود. الجفر، لوحِ قانون و حكم الاهى است (لوح القضا) كه منطق جهان شمول است؛ و الجامعه لوح قدر الاهى است (لوح القدر) كه روح جهانى است. عده‏اى معتقدند كه امام على‏بن ابى‏طالب كه خدا از وى راضى باد، 28 حرف (الفباى عربى) را به گونه البسط الاعظم (؟) كه بر روى پوست يك جفر (يك بره يا بچه آن) چيد و نظم بخشيد.
لغات خاص را بوسيله راههاى خاصى تحت شرايط و موقعيت‏هاى خاص مى‏توان از آن بيرون كشيد، كه از روى آنها نيز مى‏توان به آنچه كه در الواح قضا و قدر نوشته شده دست يافت. اين علم از طريق اهل بيت و افراد منتخب و مرتبط با شيوخ كامل (طرق صوفى) دست به دست شده است و از آنها به دست آمده و آنها نيز به هر وسيله‏اى به پنهان كردن آن علم پرداخته‏اند.

گفته‏اند كه حقيقت آن نوشته‏ها، فهميده نخواهد شد مگر بوسيله حضرت مهدى كه انتظار ظهورش را در آخر زمان مى‏برند.» ^۳ اين توصيف را طاشكبرى‏زاده (1551/968 - 1495/901) در مفتاح السعادة (جلد 2، ص 594) بيان داشته و شيخ عبدالنبى هندى در جامع العلوم (دستور العلما)، جلد 1،