تعليقات آيت ‏اللَّه جعفرى بر اصول كافى، 11 باب از كتاب الحجّه - صفحه 21

مى‏گويند: «اين تو هستى كه كاملاً آگاهى از همه چيز (همه امور) كه فراتر از حواسّ مخلوق مى‏باشد «انّك انت علّام الغيوب (جمع غيب)» ۱ همچنين خداوند مى‏فرمايد: «بگو، كسى غير از خدا عالم به غيب در آسمانها و زمين نيست و آنها آگاه نيستند به اينكه چه هنگام برانگيخته خواهند شد.»۲
هنگامى كه در مورد علم غيب خداوند سخن مى‏گوييم، بايد به روشنى دريابيم كه تقسيم غيب و حاضر را در اينجا نمى‏توان انجام داد، زيرا هيچ چيز نمى‏تواند از ديد خدا پنهان و پوشيده باشد. معناى علم او از غيب، بنابراين، يعنى علم او نسبت به هر آنچه كه براى ما به عنوان مخلوقات او قابل ادراك نباشد. در قرآن، خداوند مى‏فرمايد:
«ما با علم براى آنها نقل مى‏كنيم، يقيناً ما غايب نيستيم.»۳«يقيناً، از خدا هيچ چيز در آسمانها و زمين پوشيده نيست.»۴«آنها (خيانتكاران) خود را از مردم پنهان مى‏دارند، اما از خداوند خود را پنهان نمى‏كنند؛ زيرا خدا با آنهاست زمانى كه سخنان ناپسند را مخفيانه مى‏گويند.»۵«او هرچه در زمين فرود آيد، هرچه از آن خارج شود و هرچه از آسمان فرود آيد، همه را مى‏داند. او با شماست هرجا كه باشيد. و خداوند بصير است نسبت به كارهايى كه مى‏كنيد.»۶
خداوند، در مواضع مختلف قرآن تكرار مى‏كند كه «غيب» و «شهادة» را مى‏داند:
«اوست عالم بر غيب و شهادت»۷
ج) در قرآن آشكارا به اين نكته اشاره شده است كه هر آنچه از قدرت و توان ذهنى كه انسان دارد، از جانب خداوند به او داده شده است، حتّى علم: «به شما علم داده شده، البته به ميزان اندك»۸

1.مائده (۵) / ۱۰۹؛ نيز بنگريد: مائده (۵) ۱۱۶؛ توبه (۹) / ۷۸ و سبا (۳۴) / ۳۸

2.نحل (۲۷) / ۶۵

3.الاعراف (۷) / ۷

4.آل‏عمران (۳) / ۵؛ همين مضمون در ابراهيم (۱۴) / ۳۸

5.النساء (۴) / ۱۰۸

6.حديد (۴) / ۵۶ ؛ همين مضمون در: مجادله (۵۸) / ۷

7.انعام (۶) / ۷۳؛ توبه (۹) / ۹۴ و ۱۰۵؛ مؤمنون (۲۳) / ۹۲؛ سجده (۳۲) / ۶؛ زمر (۳۹) / ۴۶؛ حشر (۵۹) / ۲۲

8.اسراء (۱۷) / ۸۵

صفحه از 24