احاديث «مخلّقه و غير مخلّقه» بودن مضغه به سابقه وجودى يا عدم سابقه وجودى براى آن تفسير شده است. امام باقر عليه السلام مىفرمايد:
الْمُخَلَّقَةُ هُمُ الذَّرُّ الَّذِينَ خَلَقَهُمُ اللَّهُ فِي صُلْبِ آدَمَ عليه السلام أَخَذَ عَلَيْهِمُ الْمِيثَاقَ ثُمَّ أَجْرَاهُمْ فِي أَصْلَابِ الرِّجَالِ وَ أَرْحَامِ النِّسَاءِ وَ هُمُ الَّذِينَ يَخْرُجُونَ إِلَى الدُّنْيَا حَتَّى يُسْأَلُوا عَنِ الْمِيثَاقِ.
وَ أَمَّا قَوْلُهُ: «وَ غَيْرِ مُخَلَّقَةٍ» فَهُمْ كُلُّ نَسَمَةٍ لَمْ يَخْلُقْهُمُ اللَّهُ فِي صُلْبِ آدَمَ عليه السلام حِينَ خَلَقَ الذَّرَّ وَ أَخَذَ عَلَيْهِمُ الْمِيثَاقَ؛ وَ هُمُ النُّطَفُ مِنَ الْعَزْلِ وَ السِّقْطُ قَبْلَ أَنْ يُنْفَخَ فِيهِ الرُّوحُ وَ الْحَيَاةُ وَ الْبَقَاءُ.۱
«مخلّقه» ذريّهاى هستند كه خداوند متعال آنها را در صلب حضرت آدم عليه السلام خلق كرده است و از آنها عهد و ميثاق گرفته و سپس آنها را در صُلبها و رحمها جارى كرده است. آنان هم مىآيند تا از ميثاق سؤال شوند.
و امّا «غير مخلّقه» مخلوقاتىاند كه خداوند به هنگام خلق ذرّ و اخذ ميثاق آنها را در صلب آدم عليه السلام خلق نكرده بود. آنها نطفههايى هستند كه پيش از دميدن روح و حيات و بقا، عزل يا سقط مىشوند.
بر اساس اين حديث شريف، نطفههايى كه پيش از ورود به ارحام از بين مىروند يا وارد رحم مىشوند ولى مراحل خلقت انسان را طى نمىكنند، مخلوقاتىاند كه سابقه شكلگيرى انسانى براى آنها نبوده است. به تعبير ديگر، نطفههايى نيستند كه روح و بدن ذرّى انسانى در آنها بوده باشد. به همين جهت، يا به عزل بيرون ريخته مىشوند و يا در رحم قرار مىگيرند؛ ولى ثبات پيدا نمىكنند و مسير حيات بشرى در اين دنيا برايشان هموار نمىشود.
1-13) خلقت انسان در عالم ذرّ دليل جواز عزل
امام صادق عليه السلام مىفرمايد:
كَانَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ عليهما السلام لَا يَرَى بِالْعَزْلِ بَأْساً فَقَرَأَ هَذِهِ الآْيَةَ: (وَ إِذْ أَخَذَ رَبُّكَ
