اعجاز و تحدّى قرآن از نظر آيت ‏اللَّه ميرزا مهدى اصفهانى - صفحه 70

خلقت آن، حجّيّت آن و جنود آن در كتب روايى فراوان است.اين تذكّرات، ارشاد به نور معصوم الذات است؛ زيرا حيث ذات عقل، نور و روشنايى است. مرحوم ميرزا امورى را بر مى‏شمارد كه به نور عقل، روشن مى‏شوند و قرآن و روايات به آنها متذكّر شده‏اند. برخى از اين امور عبارت‏اند از: 1. حسن و قبح افعال. 2. قدرت و اختيار انسان. 3. نيكيها، بديها، واجبات و محرّمات عقلى (اثاره نور عقل در مهمّات احكام). 4. استحقاق عقوبت و مذمّت به هنگام معصيت. 5. تذكّر به آيات و نعمتهاى الاهى به واسطه وجدان و فقدان آنها. 6. ولايت الاهى و مشروعيّت خلافت به واسطه اعطاى خداوند. 7. تاريكى و گمراهى معارف بشرى و قرار گرفتن بشر در اين تاريكيها و گمراهيها. 8. علوّ و قدس حق تعالى از نسبت افعال قبيح به او.
ايشان مى‏فرمايد:
هدايت و رحمت، مخصوص كسى است كه از اين حجّت باطنى اطاعت كند؛ در حالى كه عصيان كسى كه از عقل نافرمانى مى‏كند، او را به سمت كور باطنى مى‏برد. خداى تعالى مى‏فرمايد: «بگو آن را روح‏القدس به حقّ، از جانب پروردگارت نازل كرده است تا مؤمنان را ثابت قدم گرداند و براى مسلمانان هدايت و بشارت باشد.» (نحل (۱۶) / ۱۰۲) و مى‏فرمايد: «ما قرآن را بر تو فرستاديم؛ روشن كننده هر چيزى و هدايت و رحمت و بشارت براى مسلمانان است.» (نحل (۱۶) / ۸۹)و مى‏فرمايد: «بگو قرآن براى مؤمنان هدايت و شفاست. و كسانى كه ايمان نمى‏آورند، در گوشهايشان سنگينى است [ و قرآن براى آنها ثمرى جز ]كور باطنى ندارد. آنها[ همچون كسانى هستند كه‏] از راه دور صدا زده مى‏شوند.» (فصلت (۴۱) / ۴۴)پس با توجّه به آنچه ذكر كرديم، روشن شد كه صريح قرآن مجيد، تذكّر به حجّت باطنى و احكام آن است و براى اطاعت كنندگان از نور عقل، بشارت و براى مخالفت كنندگان از آن، انذار است. پس قرآن، حكمت و هدايت الاهى و جديد است كه روش آن، حكمت و هدايت بشرى را نقض مى‏كند و [ در نتيجه،] همواره جديد، با طراوت و خرّم است.

صفحه از 83