اعجاز و تحدّى قرآن از نظر آيت ‏اللَّه ميرزا مهدى اصفهانى - صفحه 73

تعليم مى‏دهد. 3. به علوّ و قدس خدا - كه به سبب توهّمِ معقول و مفهوم بودن، از مردم محتجب شده است - متذكّر مى‏شود. 4. وجوب حيرت و وله به هنگام وجدان خدا را يادآور مى‏شود.
بنابراين، هدف از ارسال رسولان و بعثت خاتم الانبياء صلّى اللَّه عليه و آله رساندن بندگان به وجدان خدا، تزكيه و تكميل عقول و تذكّر به علوّ و قدس خداست.۱ به همين دليل لازم است كه محتواى قرآن مجيد و جنبه اعجاز آن، با محتواى رسالت خاتم‏الانبياء صلّى اللَّه عليه و آله تناسب داشته باشد.
بديهى است كه وجدان خداوند و وصول به او، شاهد صدق كسى است كه مردم را به او تذكّر مى‏دهد و به سوى او هدايت مى‏كند. بر اين اساس، خداوند در آيات متعدّدى، خود را شاهد معرّفى كرده است؛ يعنى پس از آنكه خداوند خودش را به بندگانش شناسانده، وجود معرفت فطرى، شاهد صدق رسول خدا صلّى اللَّه عليه و آله است؛ زيرا پيامبر، مردم را به سوى معروف فطريشان فرا مى‏خواند و هدايت مى‏كند. قرآن نيز - به عنوان كلام جديدى كه با رسالت خاتم الانبياء صلّى اللَّه عليه و آله همسوست - تجلّى خداوند در كلام اوست.
رسول خدا صلّى اللَّه عليه و آله براى همگان مبعوث شده و مربّى، تزكيه‏دهنده و كامل‏كننده همگان، مبشّر و واسطه قرب و رسيدن به حضور خداى سبحانه است. بنابراين، تدبّر در قرآن مجيد، وظيفه همه است تا به واسطه آن، پروردگارشان را وجدان كنند و بدون تقليد، شهادت خداى خود را بر كلام و رسولش دريابند. اين است همان آيه عظمى و معجزه باقيه تا روز قيامت.

7. انگيزه منحصر كردن وجه اعجاز قرآن در فصاحت و بلاغت‏

روشن شد كه از نظر مرحوم ميرزا مهدى اصفهانى، بر اساس صريح آيات قرآن

1.ابلاغ احكام تعبّدى نيز از فروع و مصاديق احكام عقل است؛ مثل عدم جواز تصرّف در ملك خدا بدون اذن او، و وجوب حركت عبد به تحريك مولى.

صفحه از 83