عقود المرجان لحواشى القرآن‏ - صفحه 128

كه ميراث‏بر آثار علمى پيشينيان به شمار مى‏روند - امرى است ضرورى.
مرحوم سيّد نعمت‏اللَّه جزايرى يكى از اين دانشمندان است. بازخوانى شرح حال مرحوم جزايرى نشان مى‏دهد كه ايشان عمر خود را در راه تعليم و تعلّم، سپرى كرده و فراگيرى علوم مختلف اسلامى را به عنوان يكى از اهداف زندگى خويش بر گزيده است. در اين ميان، وى به قرآن كريم و احاديث معصومين عليهم السلام توجّه ويژه داشته و آثار چندى را در شرح و تفسير كتابهايى روايى شيعه نگاشته است. عقود المرجان لحواشي القرآن كتابى است كه او در تفسير قرآن كريم، از خود به يادگار نهاده است. همان طور كه پيشتر گذشت، اين كتاب بر اساس نسخه خطّى منحصر به فردى، به دست محقّقان مؤسّسه «شمس الضحى» تصحيح شده؛ ليكن تا كنون به چاپ نرسيده است.

2. معرّفى اجمالى كتاب‏

عقود المرجان لحواشي القرآن، اثر سيّد نعمت‏اللَّه جزايرى، تفسيرى است بر قرآن كريم به زبان عربى. مؤلّف در اين كتاب، تفسير و تأويل قرآن را از سخنان اهل بيت عليهم السلام و اقوال مفسّران گرد آورده و در كنار اينها به اختلاف قرائات و نكات ادبى و مواردى ديگر، اشاراتى كرده است. وى در مقدّمه تفسيرش مى‏نويسد:
پس از آنكه خداى سبحانه توفيق تأليف شروح كتابهاى تهذيب و استبصار و توحيد صدوق و نگارش كتاب انوار نعمانيّه را ارزانى‏ام فرمود، عنايت الاهى مرا بر آن داشت تا بر اساس سخنان اهل الذكر عليهم السلام و اقوال دانشمندان مفسّر، از تفسير و تأويل قرآن، پرده بردارم و افزون بر اينها، از مسائل مهمّ مربوط به قرائات، نكات ادبى و تراكيب نحوى، ياد كنم و همه اينها را در حاشيه قرآن، بنگارم تا دسترسى بدانهابراى خواننده، سهل و آسان باشد. (3: ج 1، ص 29 - 30)
مرحوم جزايرى در مقدّمه كوتاه خود بر اين اثر، خاطر نشان مى‏كند:
بدان كه ما در حواشى اين قرآن، بخشهايى از كلام مفسّران را آورده‏ايم. شايد تو

صفحه از 140