وجود دارد. قرطبى در كتاب «الجامع لاحكام القرآن» وجوه مختلف معناى اين آيه را بيان مىدارد و اشاره مىكند كه وجه اصلى اينگونه خطابات، بيان نكتهاى به مخاطب به منظور تفهيم آن به ديگرى است و اين روش رايج سخنورى فصيحانه است؛ سپس به نقل از حسينبن فاضل مىگويد:
استعمال حرف فاء به همراه حرف شرط، نه موجب انجام فعل است و نه تثبيت آن را مىرساند، به دليل آنكه پيامبر اكرم صلى اللَّه عليه و آله پس از نزول اين آيه فرمود: «واللَّه لا أشكّ.» ۱
وجود روايات مشابه در متون اوّليّه شيعه اماميّه
اگر مطابق مدّعاى نويسنده مذكور، متون اوّليّه شيعه اماميّه در گذر زمان پالايش شده و باورهاى كنونى شكل گرفته است، بايد مشابه روايت معراج مذكور در تفسير عياشى نيز آمده باشد يا دست كم بخشهايى از مضامين آن به شكل ديگرى وجود داشته باشد. امّا با مراجعه به تفسير عياشى ذيل آيه 94 يونس، اثرى از روايت يادشده نيست و تنها دو روايت با مضمون تاكيد بر عدم شكّ پيامير نسبت به وحى الاهى آمده است ۲ ما متن آنها را به نقل از كتاب علل الشرايع صدوق مىآوريم كه آن هم، از جمله كتب اوّليّه اماميّه است.
در اين كتاب باب 107 ذيل عنوان: «العلة الّتى من اجلها قال اللَّه عزوجل لنبيه: (فَإِن كُنتَ فِى شَكٍّ مِمَّا أَنزَلْنَا إِلَيْكَ فَاسْأَلِ الَّذِينَ يَقْرَؤُونَ الْكِتَابَ مِن قَبْلِكَ)۳دو روايت آمده است:
حديث اوّل
عن محمّدبن سعيد الاذخرى و كان ممن يصحب موسىبن محمّدبن على الرضا عليه السلام أن موسى أخبره أن يحيىبن اكثم كتب اليه يسأله عن مسائل فيها: «و اخبرنى عن قول اللَّه عز و جل (فَإِن كُنتَ فِى شَكٍّ مِّمَّا أَنزَلْنَا إِلَيْكَ فَاسْأَلِ الَّذِينَ يَقْرَؤُونَ الْكِتَابَ مِن قَبْلِكَ) 4 مَنِ المخاطب بالآيه؟ فإن
