جايگاه صحابه در تبيين قرآن : بررسى ده حديث‏ - صفحه 51

مى‏بينيد كه مؤلف، در قسمت حذيفه، كلام حضرت على عليه السلام درباره اسماء منافقين را حذف كرده، زيرا كه نقل اين كلام دلالت بر آن دارد كه در بين صحابه، منافقانى وجود داشتند؛ و اين با خواسته وى - كه اثبات عدالت تمامى صحابه است - تضادّ آشكارى دارد. مؤلّف قبل از نقل اين حديث، گفته بود: «اينك اين امام اميرالمؤمنين است كه اصحاب رسول خدا را توصيف مى‏كند به اينكه ايشان كامل بودند و خزانه داران علم پيامبر و جايگاه حكمتش و علمدارانِ او به دسته‏اى از مردم بودند.» ۱
همچنين درباره عبداللَّه‏بن مسعود در حديث ياد شده آمده بود كه حضرت فرمودند: «به سنّت خدا آگاه بود، قرآن را قراءت مى‏كرد و علمش در اين‏باره كافى بود (كفى به علما). سپس قرآن نزد او ختم شد. [ راوى گويد:] مراد از عبارت «كفى به علما» را نفهميدند كه آيا اين براى عبداللَّه كفايت مى‏كند يا براى قرآن.» ۲
نويسنده از سخن امام عليه السلام، آخرين جمله يعنى كلام راوى (مراد از عبارت...) را انداخته است، در حالى كه امانت علمى اقتضاء مى‏كند كه آنچه كه در منبع قيد شده، عيناً ذكر گردد، خواه آن مطلب، از كلام امام باشد يا از توضيحات راوى.
3-3- روايت دلالت مى‏كند بر اينكه امام، تعداد خاصّى از صحابه را مدح مى‏كند نه همه آنها را، چنان كه در كلام سائل آمده است: «كسانى را مى‏بينيم كه از آنها به خوبى ياد مى‏كنى. در حالى كه آنان ممدوح تو هستند نه تمام قوم (صحابه).»
با وجود ضعف سند روايت و به فرض صحّت آن، نهايت مطلبى كه از آن فهميده مى‏شود، اين است كه امام عليه السلام تنها همين پنج نفر از صحابه را ستوده است، و صحيح نيست كه به جاى واژه «دون القوم» مدح ديگران اضافه شود.
3-4- روايت، مُرسَل است و در كتاب كنزالعمّال برايش سندى ذكر نشده است.

1.التفسير الأثرى، ۱۰۲

2.شگفتا! اين جمله در مورد كسى بيان مى‏شود كه پيمان غدير را شكسته و بر ولايت اميرالمؤمنين عليه السلام استقامت نداشت.

صفحه از 72