تعليقات آيت ‏اللَّه جعفرى بر اصول كافى، يك باب از كتاب الحجّة - صفحه 129

بعد از اين حادثه، جماعت با محمد بيعت كردند. از مردمى كه آنجا حضور داشتند: ابراهيم‏بن محمدبن على‏بن عبداللَّه‏بن عباس (749/131 - 701/82) كه در ميان عباسيان به ابراهيم امام معروف بود (عباسيان مدّعى بودند كه حق خلافت از پدرش محمدبن على به آنان به ارث رسيده است. رجوع شود: حديث 923)
المنصور و دو دايى او صالح‏بن على (768/151 - 714/96) و عبدالصمدبن على (801/185-722/104) به ارث رسيد. ۱
اين پيش‏بينى امام صادق عليه السلام آنقدر معروف است كه ابن‏خلدون علاوه بر ارجاع به آن در «تاريخ»اش، در «مقدّمه»اش نيز آورده است. محمّدبن عبداللَّه به نام «روح خالص» نيز ناميده مى‏شود. او به حجاز آمد و نام خانوادگى مهدى را برگزيد. لشكر المنصور عليه او برخاستند، ردّ او را گرفتند و كشتند.
برادر او ابراهيم به عنوان جانشين او انتخاب شد. او در بصره ظاهر شد - المنصور، خودش و يا فرماندهانش عليه او لشكر كشيدند. ردّ ابراهيم را گرفتند و او را كشتند. امام جعفر صادق عليه السلام پيشاپيش همه، اين مطالب را به آنها گفته بود.
(پيش‏بينى امام را) به عنوان يكى از پيش‏گويى‏هاى الاهى آن حضرت مى‏شناسند. ۲
المنصور با محمد در ابواء بيعت كرد و سپس مجدداً در مكه در مسجدالحرام با او تجديد بيعت نمود. در اين مناسبت، هنگامى كه محمد در حال سوار شدن بر اسبش بود تا آنجا را ترك كند، المنصور با نگه داشتن پايش به او كمك كرد و به او گفت: «اگر خلافت به تو برسد، تو اين موقعيّت را فراموش خواهى كرد و ديگر صداقت من را به ياد نخواهى آورد.» ۳
وقتى المنصور از او پرسيد كه چرا او خود را در برابر محمد چنين كوچك كرده است، پاسخ داد: «اين محمدبن عبداللَّه‏بن الحسن، مهدىِ خاندان ما است.» ۴

1.اين شرح، از اين كتب گرفته شده است: مقاتل، ص ۲۵۷-۲۵۳ و ۲۰۸-۲۰۵؛ الطبرى، ج ۳، ص ۱۴۳؛ ابن‏الاثير، ج ۵، ص ۵۱۳؛ ابن‏خلدون، ج ۳، ۱۸۷

2.مقدمه ابن‏خلدون، ترجمه: اِف، رزنتال، ج ۱، ص ۴۱۱-۴۱۰

3.مقاتل، ص ۲۰۹ و ۲۹۵-۲۹۴

4.مقاتل، ص ۲۴۰ و ۲۳۹ و ۲۰۸؛ تيسير المطالب، ص ۱۳۴

صفحه از 131