نگاهى به تاريخ قرآن‏ - صفحه 31

6. ابىّ نقل مى‏كند: «روزى پيامبر اكرم صلى اللَّه عليه و آله نزد بركه آب بنى‏غفار بود. جبرئيل بر وى نازل شد و گفت: خداوند به تو فرمان مى‏دهد كه قرآن را به امّت خود به يك حرف آموزش دهى. رسول خدا صلى اللَّه عليه و آله فرمود: از خدا تقاضاى عفو و اغماض دارم؛ زيرا امت من طاقت اجراى اين فرمان را ندارند. ابىّ مى‏گويد: جبرئيل دفعه دوم فرود آمد و گفت: خداوند به تو دستور مى‏دهد كه قرآن را به امت خود به دو حرف آموزش دهى. پيامبر صلى اللَّه عليه و آله فرمود: از خدا تقاضاى عفو و اغماض دارم؛ زيرا امت من طاقت اجراى اين فرمان را ندارند. آن‏گاه نوبت سوم جبرئيل فرود آمد و گفت: خداوند به تو فرمان مى‏دهد كه قرآن را به امّتت به سه حرف آموزش دهى. باز رسول خدا صلى اللَّه عليه و آله فرمود: از خداوند تقاضاى عفو و اغماض دارم؛ چون امّتم طاقت اجراى اين فرمان را ندارند. سپس جبرئيل براى چهارمين دفعه آمد و گفت: خداوند به تو فرمان مى‏دهد كه قرآن را به امتت به هفت حرف آموزش دهى، پس به هريك از اين هفت حرف قرآن را بخوانند كفايت مى‏كند و درست و صحيح است.» ۱؛
7. ابىّ مى‏گويد: «رسول خدا صلى اللَّه عليه و آله جبرئيل را نزد احجارالمراء ملاقات نمود. آن حضرت فرمود: من بر امتى امّى و بى‏سواد مبعوث گرديده‏ام كه در ميان آنان نوجوان و نوكر و پيرمرد و پيرزن فرتوت وجود دارند. جبرئيل گفت: پس قرآن را به هفت حرف بخوانند.» ۲؛
8. ابوهريره نقل مى‏كند: «رسول خدا صلى اللَّه عليه و آله فرمود: اين قرآن به هفت حرف نازل شده، پس مى‏توانيد آن را به هريك از اين حروف هفت‏گانه بخوانيد و ايرادى بر شما نيست. تنها دقت كنيد كه آيه رحمت را به عذاب و يا آيه عذاب را به آيه رحمت تغيير ندهيد.» ۳؛
9. عبداللَّه‏بن مسعود مى‏گويد: «ما در عدد آيات يكى از سوره‏هاى قرآن بحث و اختلاف كرديم كه آيا 35 آيه است يا 36 آيه، همگى به محضر پيامبر صلى اللَّه عليه و آله شرفياب شديم؛ ديديم با حضرت على عليه السلام مشغول سخنان سرّى و مخفيانه است. گفتيم: يا رسول‏اللَّه! ما در قرائت قرآن اختلاف پيدا

1.نيسابورى، الجامع‏الصحيح، ج‏۶، ص‏۱۰۳ - ۱۰۴؛ طبرى، جامع‏البيان، ج‏۱، ص‏۳۵

2.طبرى، جامع‏البيان، ج‏۱، ص‏۳۱

3.همان، ص‏۴۰

صفحه از 53