نگاهى به تاريخ قرآن‏ - صفحه 34

چهار. سبك مناقشاتى كه در برخى از روايات نزول قرآن به حروف هفت‏گانه بين جبرئيل و ميكائيل و بقيه ملائكه واقع شده است، ازقبيل مناقشاتى است كه در ميان يهوديان، بين حضرت موسى عليه السلام و خداوند واقع شده است و اين نيز مؤيد ساختگى‏بودن اين روايات است؛ ۱؛
پنج. از بررسى روايات نزول قرآن به حروف هفت‏گانه چنين به‏دست مى‏آيد كه علت نزول قرآن به حروف هفت‏گانه، اين امر بوده است كه در قرائت، توسعه و گشايشى براى مسلمانان حاصل شود. زيرا همه مسلمانان نمى‏توانستند قرآن را به يك قرائت و سبك بخوانند. اين بود كه پيامبر صلى اللَّه عليه و آله از خداوند درخواست كرد كه وسعتى در قرائت قرآن براى مسلمانان داده شود و اين وسعت و اجازه تا آن‏جا داده شد كه به حروف هفت‏گانه رسيد. ولى نزول قرآن به حروف هفت‏گانه نه‏تنها وسيله تسهيل و گشايش براى امّت نشد، بلكه موجب سردرگمى و گرفتارى در ميان آنها گشت و اختلاف و دو دستگى ايجاد كرد تا جايى كه عده‏اى از مسلمانان عده ديگر را تكفير كردند و عثمان مجبور شد كه قرائت را به يك حرف منحصر سازد و ساير قرآن‏ها را كه وسيله اختلاف در ميان مسلمانان بود بسوزاند. در واقع، اختلاف در قرائت قرآن بلايى براى امت اسلامى بوده است كه در زمان عثمان ظاهر گرديد. پس چگونه مى‏توان گفت پيامبر اكرم صلى اللَّه عليه و آله از خداوند متعال چيزى را خواسته كه موجب فساد و تباهى و اختلاف ميان امت بوده است، و چگونه ممكن است خداوند حكيم چنين درخواستى را اجابت كند و به آن پاسخ مثبت دهد! درحالى كه در بسيارى از آيات و روايات از اختلاف نهى شده است، چون كه اختلاف موجب هلاكت امت است و در بعضى روايات نيز آمده است كه وقتى در محضر رسول اكرم صلى اللَّه عليه و آله صحبت از اختلاف قرائت به ميان آمد رنگ رخسارش تغيير كرد و سرخ گرديد؛
شش. روايات نزول قرآن به حروف هفت‏گانه بر اين دلالت دارند كه پيامبر اكرم صلى اللَّه عليه و آله در مقام درخواست حروف هفت‏گانه گفته است: «پيروان من توانايى ندارند كه قرآن را تنها به يك حرف بخوانند» و حال آن كه اين مطالب

1.كورانى، تدوين‏القرآن، ص‏۱۸۸

صفحه از 53