جايگاه تأويل در روايات تفسيرى امام سجاد عليه السلام - صفحه 82

امام سجاد عليه السلام در روايت ديگرى به نقل از امام حسن عليه السلام مى‏فرمايد: «خداوند در كتابى كه بر پيامبرش فرو فرستاده، فرموده است:«أفمن كان على بيّنه من ربّه و يتلوه شاهد منه»، پس رسول خدا كسى است كه دليل آشكارى از پروردگارش دارد و پدرم آن كسى است كه تابع و گواه اوست.»۱
گاهى نيز امام عليه السلام در قالب تفسير آيات، مصاديق دوستان و دشمنان اهل بيت عليهم السلام را معرّفى كرده‏اند. به عنوان مثال، در تبيين آيه «اِلّا مَن رَحِم ربّك و لِذلك خلقهم» مى‏فرمايد: «ايشان اولياء ما از ميان مؤمنان هستند.»۲ به عبارت ديگر امام عليه السلام كسانى را كه پذيراى ولايت اهل بيت عليهم السلام هستند، مصداق آيه فوق و بهره‏مند از رحمت حق مى‏داند. هم‏چنين هنگامى كه آيه «ولا ينفعكم نُصحى اِن أردت أن أنصح لكم...»را تفسير مى‏كند، مى‏فرمايد: «اين آيه در مورد پدرش [ پدر ابن‏عباس ]است.»۳ و در جايى ديگر در تفسير «ومن كان فى هذه أعمى فهو فى الأخره أعمى و أضلّ سبيلاً» او را مصداق آيه مى‏داند. ۴

نتيجه‏

1. وجود حجم قابل ملاحظه بيان تأويل، در روايات تفسيرى امام سجاد عليه السلام، مهم‏ترين ويژگى تفسير ايشان است كه احياء عقايد شيعى و بازسازى منزلت و جايگاه اهل بيت عليهم السلام وامدار آن است.
2. بيان مصاديق آيات، راهكار عملى امام سجاد عليه السلام براى معرفى دوستان و دشمنان اهل بيت عليهم السلام و نشان دادن ويژگى‏هاى آنان است.

1.طوسى، الامالى، ص ۵۶۲

2.عياشى، ج ۲، ص ۱۶۴

3.قمى،۲،۲۳

صفحه از 83