خداوند ايمان و كفر آنان را به ولايت ما (اهل بيت عليهم السلام) شناخت روزى كه در صلب آدم از ايشان پيمان گرفت در حالى كه به صورت ذرّ بودند.۱
اين روايات، به صراحت بر عرضه ولايت و معرفت بندگان نسبت به آن دلالت دارد.
تعيين ياران و پيروان امام عصر عليه السلام در عالم ذرّ
برخى روايات به روشنى گوياى اين حقيقت هستند كه خداوند در عالم ذرّ، درجه بالايى از معرفتِ اولياى خويش و شناخت حقيقت ولايت را به بندگانش عطا فرموده است تا آنجا كه در همانجا از مؤمنان پيمان گرفته كه به هنگام قيام حضرت قائم - روحى و ارواح العالمين له الفداء - ايشان را همراهى كنند. اين روايات همچنين بيانگر آن است كه ياران حجّتبن الحسن عليهما السلام، از پيش تعيين شده و با ايشان در قيام حضرتش هم پيمان گشتهاند و خدا نيز از آنان بر اين امر پيمان گرفته است.
حضرت امام صادق عليه السلام مىفرمايند:
چون قائم عليه السلام خروج كند، مردم انكارش مىكنند. او به سوى ايشان باز مىگردد، در حالى كه جوانى كامل است. پس كسى با او نمىماند مگر مؤمنى كه خداى تعالى پيمان او را در ذرّ اوّل گرفته است.۲
سبقت پيامبر صلى اللَّه عليه و آله در گفتن «بلى»
پيشتر گفتيم كه خداى تعالى همه فرزندان آدم عليه السلام را در عرض واحد و در كنار هم، از پشت او خارج كرد و پس از اعطاى معرفت، آنها را به اقرار بر ربوبيّت خويش تكليف كرد. كيفيّت پاسخگويى بندگان در ايمان و كفر و مراتب آن دو، تأثير داشته است. پيامبر اكرم صلى اللَّه عليه و آله نيز به جهت سبقت گرفتن از همگان در پاسخ مثبت به
1.كافى، ج ۱، ص ۴۱۳
2.بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۲۸۷