تعليقات آيت ‏اللَّه جعفرى بر اصول كافى، شش باب از كتاب الحجّة - صفحه 122

دوم - محمّدبن الحسن‏بن احمدبن الوليد براى ما نقل كرده است كه محمّدبن الحسن الصفّار و سعدبن عبداللَّه به نقل از يعقوب از محمّدبن ابى‏عمير از ابوعبداللَّه عليه السلام نقل كرده است كه: «آخرين حامل دستورهاى عيسى‏بن مريم مردى است به نام بالط. ۱ديگر از اميرالمؤمنين عليه السلام نقل شده است كه كسى از ايشان پرسيد: «آخرين حامل دستورهاى عيسى‏بن مريم قبل از پيامبر صلى اللَّه عليه و آله چه كسى بوده است؟ ايشان فرمودند: «ابى». ۲
شيخ صدوق مى‏گويد: بعضى مردم ذكر كرده‏اند كه «ابى»، همان ابوطالب يا ابى‏طالب است. در اينجا سوء تفاهمى رخ داده است. چرا كه از اميرالمؤمنين عليه السلام پرسيدند: آخرين حامل دستورات عيسى‏بن مريم چه كسى بوده است؟ ايشان فرمودند: «ابى» كه مردم با اشتباه خواندن اين كلمه فكر كردند، منظور «پدرم» است. ۳ اماميّه به پيروى از امامان خود، و شمار زيادى از غيراماميّه، معتقدند ابوطالب به پيامبرى حضرت محمّد صلى اللَّه عليه و آله ايمان داشت و از او حمايت مى‏كرد. پس مى‏توان تصوّر كرد كه همه اين روايتها درباره شخص ديگرى است. بنابراين دليلى نيست تا بتوانيم روايتى را بر روايتى ديگر ترجيح دهيم و اين تعابير مختلف تنها به عنوان منابع مكمّل عنوان شده‏اند.
* ص 242، همان باب، ح 24، ذيل «فأمرما بدا لك»:
كلمه بداء معانى مختلفى دارد. امّا با توجه با سخنان عبدالمطلّب در اين حديث، به اين معنى به كار رفته است كه اللَّه مطابق ميل و اختيار خود عمل مى‏كند؛ نه جبر كه همان اعمال از پيش تعيين شده است؛ در حالى كه قوم قريش قبل از ظهور اسلام بر اين باور بودند كه اعمال خداوند، از پيش تعيين شده است.

1.براى مشاهده روايت‏ها مراجعه كنيد به كمال الدين، ج ۲، ص ۶۶۴-۶۶۵ روايتى

2.در اين روايت منظور از ابى، پدرم مى‏باشد. بنگريد به الغدير، ج ۷، ص ۳۸۹

3.كمال الدين، ج ۱، ص ۱۶۶

صفحه از 124