3-2-1- انعكاس مسائل اقليمى و جغرافيايى
الف) آب در تشبيهات قرآن
خشكى فرمانرواى مطلق جزيرةالعرب است. در اين سرزمين، كمتر باران مىبارد و هوا به شدّت گرم است. بيشتر اراضى آن را بيابانهاى خشك و بى آب و علف تشكيل مىدهد و زمين پوشيده از شن و كاملاً خشك است. با توجّه به اين شرايط، بيشتر مردم اين سرزمين به ناگزير در زراعت و چرا به باران متّكى هستند؛ از اين رو، همواره چشم به آسمان دوختهاند تا ابرى ببارد و زمين را نمناك كند. ۱
با توجّه به اين مطالب، «آب» در فرهنگ حجازى جايگاه ويژه اى دارد. در قرآن لفظ «ماء» 63 بار آمده است و بيشتر آن در تمثيلات و تشبيهات قرآن است. البتّه اگر تعابير ديگر چون: باران، سراب، سيلاب، نهرها و ديگر واژههاى مرتبط با آن را در نظر بگيريم، به دهها مورد مىرسد و معلوم مىگردد كه آب تا چه حد در فرهنگ عرب اهميت داشته است و چرا قرآن متناسب با فرهنگ و تمايلات و خواستههاى جاهليت سخن گفته است.
نمونهها:
* آب، باران، سراب و سيل و...
- تشبيه زندگى دنيا به آبى كه از آسمان نازل مىشود. ۲
آب باران نزد عرب، بهترين آبهاست؛ از اين رو، در تشبيهات و تمثيلات قرآن جايگاه ويژه اى دارد. ۳
- تشبيه به باران سيلآسا و صاعقه دار و تخريب كننده (صيّب). ۴
اين شيوه تشبيه به باران سيل آسا به همراه تاريكيهاى آن و رعد و برق، شكل معروفى در محيط زندگى اعراب دارد؛ چرا كه به سبب خشكى سرزمين عربستان و فقدان و كمى بارندگى، برخى مواقع، بارانهايى شديد به همراه رعد و برق بر آنان
