عقرب، مار، پرندهها، و... نوشتهاند. تمام اينها نشاندهنده ارتباط عرب با حيوانات و توجّه به آنهاست. در قرآن نيز اسامى حيوانات بسيار آمده است و آنچه در تشبيهات قرآن از حيوانات وجود دارد و در محيط عربى نيز يافت مىشود، تشبيه به سگ، خر، شتر، ملخ، عنكبوت، مگس و... است.
- تشبيه كافر به سگ در دورى از آيات الاهى و دلبستگى به دنيا. ۱
سگ حيوانى است كه عرب آن را مىشناختند، با تمام خصايص و حالات آن آشنا بودند و از آن بىنياز نبودند. اوّلين نياز آنها به سگ براى حراست و نگهبانى بود تا از زمينهاى كشاورزى آنان و همچنين راهزنان و... آنها را حراست كند. عرب سگ را حيوانى با وفا مىدانستد، امّا در عين حال سگ حيوانى ذليل و خبيث نزد آنان بود كه وقتى مىخواستند شخصى را مذمت كنند، او را به سگ تشبيه مىكردند. ۲
- تشبيه يهود به خر در عدم عمل به تورات در عين حمل آن. ۳ در اين آيه، از ميان تمام حيوانات، يهود را به خر تشبيه كرده است؛ به اين دليل كه خر از مشهورترين حيوانات به جهالت و نادانى است. در اينجا براى بيان جهل يهود نسبت به تورات و عدم استفاده از آن، چنين تشبيه انجام شده است.
- تشبيه كافران به چارپايان در شدّت دلبستگى آنها به متاع دنيا و اكتفاى آنان به خوردن. ۴
- تشبيه كافران به چارپايان در گمراهى آنان و عدم تدبر در آيات. ۵
از ميان دو تشبيه آخر، تشبيه مشركان در دلبستگى و علاقه به دنيا، بدترين تشبيهات است و نهايت تحقير آنان است. چنين تشبيهاتى در كلام عرب فراوان است بدان سبب كه عرب كم خوردن را مىستود؛ زيرا تجربه براى آنان ثابت كرده بود كه خوردن زياد باعث ايجاد بيمارى و قساوت قلب مىشود.
- تشبيه خروج مردم از قبرها در روز قيامت به ملخها. ۶ در اين آيه
1.اعراف (۷): ۱۷۵-۱۷۶
2.۵: ص ۱۷۴؛ ۲۸: ص ۲۰۷
3.جمعه (۶۲): ۵
4.محمّد صلى اللَّه عليه و آله (۴۷): ۱۲
5.فرقان (۲۵): ۴۴
6.قمر (۵۴): ۶-۸